Wekelijkse samenvattingen jurisprudentie

Corruptie en belangenverstrengeling

Spanningen tussen de (indirecte) bestuurders [B] en [C] van Image Building zijn opgelopen nadat aan het licht was gekomen dat een werknemer een pinpas van het bedrijf had gebruikt voor contante opnames tot een bedrag van ruim € 100.000 in een jaar tijd, en een serieuze verdenking was gerezen dat de contanten (deels) waren gebruikt voor onoorbare doelen, onder meer voor betalingen aan gemeenteambtenaren in ruil voor het verstrekken van opdrachten en/of het afgeven van vergunningen door de gemeentes in kwestie. De Ondernemingskamer schorst beide vennootschappen als bestuurder en benoemt in hun plaats een nader aan te wijzen onafhankelijke persoon tot bestuurder. (ECLI:NL:GHAMS:2024:2153, Gerechtshof Amsterdam, Datum uitspraak 30 mei 2024, Datum publicatie 2 augustus 2024)

Schadevergoeding

NUOVO (Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Utrecht en Omstreken) heeft ten behoeve van de bij haar aangesloten scholen in het voortgezet onderwijs in 2015 na een Europese aanbesteding een overeenkomst gesloten met Iddink voor de levering van leermiddelen. Het hof volgt de uitleg van Iddink die inhoudt dat NUOVO Iddink moet compenseren als een bij haar aangesloten school een leerboek korter dan vier jaar op de boekenlijst heeft geplaatst. Deze afrekening moet ook worden toegepast als NUOVO aan het einde van de overeenkomst overschakelt op een geheel digitaal systeem, als dat meebrengt dat leerboeken korter dan vier jaar op de boekenlijst zijn geplaatst. (ECLI:NL:GHARL:2024:5047, Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, Datum uitspraak 6 augustus 2024, Datum publicatie 13 augustus 2024)

Abnormaal lage inschrijving | voorkeursbehandeling | levertijd

Op 11 juni 2024 heeft een meerderheid van de Tweede Kamer ingestemd met het besluit om de verwerving van nieuwe onderzeeboten te gunnen aan Naval (althans, de motie om het besluit uit te stellen is verworpen). TKMS (Thyssenkrupp Marine Systems) vordert de gunningsbeslissing en de ongeldigverklaring van de inschrijving van TKMS in te trekken, en de aanbesteding vanaf de C-fase opnieuw uit te voeren. Van onterechte ongeldigverklaring of van een ontoereikende motivering is naar het oordeel van de rechter echter geen sprake. Ook is volgens de rechter geen sprake van een abnormaal lage inschrijving, een voorkeursbehandeling of een onrealistische levertijd. De rechter wijst de vorderingen van TKMS af. (ECLI:NL:RBDHA:2024:11923, Rechtbank Den Haag, Datum uitspraak 24 juli 2024, Datum publicatie 31 juli 2024)

Schadevergoeding | kostenoverschrijdingen | informatieverstrekking

Comol5 stelt dat de Overeenkomst voor ontwerp, de aanleg en het meerjarige onderhoud van de nieuwe N434 tussen de A44 en de A4 bij Leiden met de geboorde Tunnel onder Voorschoten, door bedrog tot stand is gekomen omdat de Provincie opzettelijk heeft verzwegen dat het ontwerp van Comol5 van de tunnel niet paste binnen het PIP (Provinciaal Inpassingplan). De rechter zegt dat Comol5 voldoende heeft onderbouwd dat de Provincie in de aanbestedingsprocedure opzettelijk een onjuiste mededeling heeft gedaan dan wel opzettelijk heeft gezwegen waar spreken plicht was en dat zij daarmee de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat Comol5 door haar handelen zou worden misleid bij het sluiten van de Overeenkomst. (ECLI:NL:RBAMS:2024:4088, Rechtbank Amsterdam, Datum uitspraak 17 juli 2024, Datum publicatie 31 juli 2024)

Herstel van een kennelijke fout | voorwaardelijke inschrijving

De gemeente Uitgeest heeft in de Verkoopleidraad met betrekking tot de voormalige schoollocatie Vrijburg een disclaimer geplaatst waarin wordt vermeld dat de algemene beginselen van het aanbestedingsrecht niet van toepassing zijn. Door de deelnemers die een voorwaarde hadden opgenomen in hun grondbieding in de gelegenheid te stellen dit aan te passen heeft de gemeente deze deelnemers in de gelegenheid gesteld om na sluiting van de termijn een wezenlijk andere bieding uit te brengen. De omstandigheid dat de gemeente zich de bevoegdheid heeft voorbehouden om op wezenlijke gebreken of onjuistheden anders dan met uitsluiting te reageren, kan er niet toe leiden dat de gemeente over een gebrek dat zo essentieel is simpelweg heenstapt. De slotsom is dat de gemeente heeft gehandeld in strijd met het gelijkheidsbeginsel. (ECLI:NL:RBNHO:2024:7509, Rechtbank Noord-Holland, Datum uitspraak 23 juli 2024, Datum publicatie 31 juli 2024)

Uitvoering opdracht | verantwoordelijkheid aanbestedende dienst voor ontwerp

Bij de realisatie van het aanbestede werk nieuwbouw MFA Overtuinen door de Stichting Zaan in Zaanstad ontstonden problemen. Na tussenvonnissen van 20 juli 2022 en 12 oktober 2022 heeft een door de rechtbank benoemde deskundige zijn rapport uitgebracht. Deze deskundige heeft geconstateerd dat sprake is van dusdanige fouten in het constructief ontwerp (dat in opdracht van Zaan door SWINN is opgesteld) dat het niet ongewijzigd als basis kon dienen voor verdere detailengineering door de aannemer. In dit tussenvonnis onderschrijft de rechtbank de conclusies van de deskundige, ondanks de bezwaren daartegen van Zaan. (ECLI:NL:RBNHO:2024:7178, Rechtbank Noord-Holland, Datum uitspraak 19 juni 2024, Datum publicatie 23 juli 2024)

Didam | prejudiciële vragen

Een projectontwikkelaar heeft voorkeursrecht tot koop van percelen grond verkregen voordat het Didam-arrest werd gewezen. Gemeente West Betuwe wil thans de verplichting om de percelen eerst aan projectontwikkelaar te koop aan te bieden niet langer gestand doen. Zijn de Didam-strijdige overeenkomsten nietig of vernietigbaar of rechtsgeldig? In het tussenvonnis van 29 mei 2024 (ECLI:NL:RBGEL:2024:3314) zijn partijen in de gelegenheid gesteld zich bij akte uit te laten over het voornemen van de rechtbank om prejudiciële vragen te stellen alsmede over de inhoud van de voorgestelde prejudiciële vragen. De gemeente onderschrijft het voornemen van de rechtbank om prejudiciële vragen te stellen. De rechtbank is van oordeel dat er belang is bij het stellen van prejudiciële vragen en beslist daartoe. (ECLI:NL:RBGEL:2024:4215, Rechtbank Gelderland, Datum uitspraak 17 juli 2024, Datum publicatie 31 juli 2024)

Aanbestedingsregels

De gemeente Rotterdam en Provastgoed c.s. hebben verschillende overeenkomsten gesloten voor de koop en verkoop van onroerend goed in verband met de ontwikkeling van de Markthal Rotterdam. Karmedia stelt dat de gemeente de realisatie van de bij de Markthal gelegen parkeergarage ten onrechte niet heeft aanbesteed. Net als de rechtbank heeft het hof Karmedia in haar vorderingen niet-ontvankelijk verklaard. Karmedia komt daar in cassatie tegen op. Het Parket van de Hoge Raad stelt dat het hof grief 4 van Karmedia niet heeft veronachtzaamd, maar op andere gronden dan de rechtbank, tot het oordeel gekomen is dat Karmedia niet-ontvankelijk is in haar op het aanbestedingsrecht gegronde vorderingen. (ECLI:NL:PHR:2024:715, Parket bij de Hoge Raad, Datum uitspraak 28 juni 2024, Datum publicatie 23 juli 2024)

Irreëel inschrijven | manipulatief inschrijven | nulprijzen

Hoogheemraadschap van Delfland heeft een openbare Europese aanbestedingsprocedure georganiseerd voor de opdracht ‘ICT-hardware met bijbehorende dienstverlening’. Zowel Dustin als ARP hebben op de aanbesteding ingeschreven. In deze rechtszaak gaat het om de vraag of het de inschrijvers op grond van de aanbestedingsstukken is verboden om met een nulprijs in te schrijven op het onderdeel ‘diensten’. De rechter zegt dat het voor een behoorlijk geïnformeerd en normaal oplettende inschrijver duidelijk had moeten zijn dat het mogelijk is om de diensten aan te bieden voor een totaalprijs van nul euro. Indien er bij Dustin verwarring bestond over de betekenis van het abusievelijk vermelde voorschrift van een nulprijsverbod had het op haar weg gelegen om daarover een vraag te stellen. (ECLI:NL:RBDHA:2024:11454, Rechtbank Den Haag, Datum uitspraak 27 juni 2024, Datum publicatie 23 juli 2024)

UEA | valse verklaring

Op 5 februari 2024 heeft de Politie de aankondiging gedaan voor de Europese niet-openbare aanbestedingsprocedure voor de opdracht ‘Schoonmaakdienstverlening’. Op 29 april 2024 heeft de Politie aan [naam] meegedeeld dat zij heeft geconstateerd dat op [naam] twee uitsluitingsgronden (Prestaties uit het verleden en Valse verklaring) van toepassing zijn en dat zij voornemens is [naam] van verdere deelname uit te sluiten. De rechter stelt dat door de vraag naar de voortijdige beëindiging van eerdere opdrachten ontkennend te beantwoorden, [naam] de Politie de mogelijkheid heeft ontnomen om aan de hand van de inschrijving van [naam] te toetsen of de uitsluitingsgrond Prestaties uit het verleden op [naam] van toepassing was. Hiermee heeft [naam] een feitelijk onjuiste verklaring afgelegd. De rechter wijst de vorderingen van [naam] af. (ECLI:NL:RBDHA:2024:11298, Rechtbank Den Haag, Datum uitspraak 3 juli 2024, Datum publicatie 23 juli 2024)