Rol van opdrachtgevers bij innovatiegericht inkopen
Als opdrachtgever, bijvoorbeeld in uw rol als manager of beleidsmedewerker, kunt u innovatie stimuleren bij uw projectleiders en inkopers. Ook kunt u bijvoorbeeld proeftuinen openstellen, een innovatieagenda bijhouden en een loket voor eigen initiatieven openen. Schenk daarbij extra aandacht aan risicomanagement en het krijgen van politieke dekking. Innovatietrajecten brengen doorgaans meer risico’s met zich mee.
Neem als opdrachtgever uw vastgestelde innovatie-ambitie mee in opdrachten voor de uitvoering. Betrek hierbij zowel de bestuurders als inkopers, vóór het formuleren van de opdracht, maar ook tijdens de uitvoering. Duurzame innovatieve ambities kunnen bijvoorbeeld aan de hand van het Ambitieweb worden vastgesteld. De kansen voor innovaties stijgen naarmate de opdracht groter is, of als meerdere kleinere opdrachten ondergebracht worden in een programma.
Specificeer de opdracht functioneel
Functioneel specificeren is het vertrekpunt van innovatiegericht inkopen. Beschrijf welke doelen bereikt moeten worden en niet welke technische oplossing er moet komen. Onderzoek daarvoor welke functies gewenst zijn, samen met eindgebruikers en andere stakeholders, zoals bestuurders.
Creëer hierbij voldoende speelruimte. Dit doet u door, voordat u de opdracht geeft, te onderzoeken wat de functionele ruimte kan beperken. Zoals eerdere beleidskeuzes, standaardisering, raakvlakken met andere producten, normen, richtlijnen en wet- en regelgeving. Misschien is er wel meer ruimte voor innovatie dan u denkt. Stem hierbij af onder welke voorwaarden hiervan afgeweken kan worden en wie daar over moet beslissen.
Betrek de markt
Om bedrijven aan te moedigen te investeren in innovatie, helpt het als zij de ambities van uw organisatie kennen. Deel niet alleen uw algemene beleidsvisie, maar maak ook tijdig kenbaar welke inhoudelijke criteria van toepassing zullen zijn bij toekomstige opdrachten, en geef van tevoren aan wanneer er in een project zal worden opgeschaald. Op die manier weten partijen dat er meer van ze verwacht wordt dan dat ze nu leveren.
Openbaarmaking van uw plannen daagt de markt uit om aan te geven waar zij kunnen bijdragen. Hierdoor hebben ze tijd en ruimte om zich voor te bereiden op een innovatiekans. Richt u hierbij niet alleen op de bestaande leveranciers maar ook minder voor de hand liggende partijen, zoals startups of ondernemers uit andere sectoren. Misschien hebben zij oplossingen die met een beperkte aanpassing een oplossing bieden op uw vraag.
Betrek inkoop- en innovatieadviseurs op tijd
Het slaan van een brug tussen de opdrachtgever, inkoop en markt is van groot belang bij innovatiegerichte inkooptrajecten. Sta voordat u een nieuwe opdracht uitschrijft, stil bij de kansen voor innovatie en verken welke bijpassende aanbestedingsvormen u kunt gebruiken. Benut ook de inkoopexpertise en innovatie-expertise bij het specificeren van de opdracht. Dit voorkomt dat er onomkeerbare keuzes worden gemaakt die de ruimte en opschalingskansen voor innovatie in de weg staan.
Bekijk ook de andere rollen
Lees wat de rol is van bestuurders, innovatieadviseurs en inkopers.