Buyer Group Circulaire windparken op land
De Nederlandse economie moet in 2050 klimaatneutraal en circulair zijn. Om dit te realiseren werkt de overheid, samen met onder andere het bedrijfsleven, aan slimmer en zuiniger omgaan met grondstoffen en producten. Eén van de doelen is om windparken met een langere levensduur te ontwikkelen. En dat de materialen hoogwaardig hergebruikt kunnen worden. In 2022 is daarom de Buyer Group Circulaire windparken op land gestart die als doel had om duurzame en circulaire innovaties van windparken in Nederland te stimuleren en te versnellen.

Media error: Format(s) not supported or source(s) not found
Download File: https://www.rovid.nl/rvo/rvo/2023/rvo-rvo-20230711-id3jbc5rd-web-hd.mp4Doel
Het komen tot gezamenlijke definities en een marktvisie, de uitwisseling tussen buyers en provincies en de dialoog met de leveranciers en verwerkers is als waardevol ervaren. Vanwege meerdere redenen, waaronder de beperkte invloed van buyers op de Europese leveranciers, behoefte aan Nationaal/Europese overheidsbeleid en te weinig concrete casussen hebben we eind 2023 besloten de Buyer Group te stoppen na de uitwisseling van praktijkervaringen met het materialenpaspoort. Eind 2024 is er een bijeenkomst geweest waarin de geleerde lessen zijn besproken ter afsluiting.
De Buyer Group bestond uit zowel private buyers (Vattenfall en Eneco) als publieke deelnemers (provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Flevoland en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland). Deze actieve deelnemers hebben de resultaten ook met andere organisaties gedeeld, zoals NedZero Provincie Gelderland en Prowind.
Gerealiseerde stappen
- Gezamenlijk zijn er circulaire definities vastgesteld.
- Circulaire kansen geïnventariseerd bij nieuwe en bestaande windturbines, onder andere op basis van dialoog met turbinefabrikanten en verwerkers.
- Inventarisatie van relevante bestaande initiatieven voor verduurzaming en circulariteit in de Balance of Plant van windparken.
- Vastgesteld hoe deelnemende provincies met beleid circulariteit kunnen versnellen, met een advies welke beleidsmaatregelen werken voor private partijen.
- Een gemeenschappelijke marktvisie gepubliceerd.
- Geleerde lessen gedeeld over het gebruik van een materialenpaspoort.
Geleerde lessen
- Op basis van de ervaringen in deze Buyer Group, komen we tot de volgende voorwaarden om een Buyer Group succesvol als middel in te zetten voor het stimuleren van de markt: Er moeten voldoende concrete projecten zijn; voldoende invloed op de leveranciers; mogelijkheid om volledig transparant te kunnen zijn naar elkaar; langere looptijd dan 2 jaar; naast private buyers is het nodig dat er ook deelname is van aanbestedende diensten.
- Samenstelling publieke en private partijen met dubbele doelstelling maakte het interessant maar ook complex.
- Goed om met elkaar eenduidige definities te hebben vastgesteld in lijn met Europa zodat iedereen het over hetzelfde heeft en elkaar begrijpt.
- Voor provincies was het leerzaam zicht te krijgen op eigen mogelijkheden.
- Leerzaam om te leren van windturbine-fabrikanten en -verwerkers.
- Door aanpassing van het uitvragen van het materialenpaspoort bij de wind op zee tender voor IJmuiden-Ver (Alpha/Beta), was er minder ervaring met de uitwerking dan verwacht.
- Zet het materialenpaspoort niet in als doel maar als middel zien om inzicht te krijgen. Naast transparantie leveranciers ook beoordelen op maatregelen en ambitie.
- Huidige uitvraag materialenpaspoort graag korter, product specifieker en meer in lijn met Europese standaarden.
- Er is meer ruimte en samenwerken nodig om te kunnen experimenteren en innoveren.
Vervolg
Op diverse plaatsen wordt circulariteit in de windindustrie verder ontwikkeld. Het ministerie van Klimaat en Groene Groei verkent momenteel de mogelijkheden om hiermee aan de slag te gaan op nationaal niveau.
De resultaten rondom de materiaalpaspoorten hebben geleid tot een aangescherpte uitvraag binnen de wind op zee tenders, waarbij er minder aandacht is voor het Nederlandse CPP. Wel is er extra aandacht voor andere onderwerpen op het gebied van circulariteit.