Regelgeving, beleid en uitvoering
Nederland werkt aan een circulaire en CO2-neutrale gebouwde omgeving in 2050. Dit doet zij met regelgeving, beleid en uitvoeringsinstrumenten.
De doelstellingen van het Klimaatakkoord vragen om actie: 49% CO2-reductie in 2030 en een CO2-neutrale gebouwde omgeving in 2050.
Op deze pagina:
Regelgeving
Beleid
Uitvoering
Platformen
Regelgeving
Bouwvoorschriften
Alle opdrachtgevers in de bouw krijgen bij (ver)bouwen te maken met wetten en regels. Een bouwwerk mag geen gevaar opleveren voor bewoners, gebruikers en omgeving. Met de invoering van de nieuwe Omgevingswet vervangt het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) het Bouwbesluit 2012.
Duurzaamheidsvoorschriften
Op nationaal en Europees niveau zijn er afspraken gemaakt om klimaatverandering tegen te gaan. Zo moeten nieuwbouw en bestaande bouw voldoen aan wetten en regels over de milieubelasting en energieprestatie. De wetchecker energiebesparing geeft aan welke verplichtingen voor u gelden.
Beleid
Klimaatmitigatie gebouwde omgeving
Er zijn veel internationale en nationale afspraken om klimaatverandering tegen te gaan. Samen met bedrijven en organisaties heeft de overheid in het Klimaatakkoord (2019) besloten hoe Nederland een reductie van 49% in 2030 en 95% in 2050 gaat behalen. Voor de gebouwde omgeving is de afspraak dat in 2050 7 miljoen woningen en 1 miljoen gebouwen van het aardgas af zijn. Maatregelen om de doelen te halen staan in het Klimaatplan (2021-2030).
Klimaatadaptatie ruimtelijke ordening
Nederland zal zich tegelijkertijd moeten aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. Zoals hitte, droogte en overstromingen. Het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie (2018) schrijft voor dat de gebouwde omgeving in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust moet zijn. Vanaf 2020 moet klimaatbestendigheid onderdeel zijn van overheidsbeleid en uitvoering. Een groot aantal gemeenten, waterschappen, provincies hebben een uitvoeringsplan klimaatadaptatie opgesteld.
Circulaire bouweconomie
Het Rijksbrede programma Nederland Circulair in 2050 (2016) zet in op 50% minder primaire grondstoffen in 2030 en een economie zonder afval in 2050. Het Uitvoeringsprogramma circulaire economie (2020-2023) vertaalt dit naar concrete acties en projecten. Ondertekenaars van het Grondstoffenakkoord (2017) hebben sectorspecifieke afspraken gemaakt over de inzet van herbruikbare grondstoffen in vijf transitieagenda’s.
De transitieagenda circulaire bouweconomie (2019) legt vast dat de overheid vanaf 2023 alle opdrachten circulair uitvraagt, tenzij dit niet (volledig) mogelijk is. Ook moet het CO2-verbruik in de bouw in 2030 zijn gehalveerd en geheel zijn uitgebannen in 2050. Doelen en acties voor 30% CO2-reductie en 100% gerecycled beton in 2020 zijn concreet gemaakt in het Betonakkoord (2022).
Green Deals
Green Deals zijn afspraken tussen het Rijk en andere partijen, die door het herzien van wet- en regelgeving, marktprikkels, innovatie en netwerkvorming drempels voor verduurzaming wegnemen. Er zijn verschillende Green Deals voor de bouw, gericht op energiebesparing, inzet van energie in bestaande bouw, verduurzaming in de hele keten en levensduur van een gebouw.
Uitvoering
Sectorale routekaarten
Verschillende sectoren beschrijven in routekaarten op hoofdlijnen de aanpak om de ambitie uit het Klimaatakkoord te halen (het Rijksvastgoedbedrijf, provincies, gemeenten, de nationale politie, het onderwijs, de sport, de zorg en monumenten). Aanvullend hebben de onderwijs- en zorgsector stappenplannen voor een duurzame vastgoedstrategie opgesteld (beslisboom verduurzaming scholen en reductietool zorg).
Buyer Groups Bouw
In een Buyer Group in de bouw werken publieke en private opdrachtgevers aan een gezamenlijke marktvisie en inkoopstrategie op het verduurzamen van een specifieke productcategorie. Dit kunnen zij toepassen in een aanbesteding. Een eenduidige vraag zorgt voor een sterk signaal naar de markt. Door samen op te trekken worden kosten en risico’s gedeeld.
Ontzorgingsprogramma
Eigenaren van maatschappelijk vastgoed die hun gebouwen willen verduurzamen, kunnen via hun provincie gebruik maken van advies en ondersteuning op maat. In dit Ontzorgingsprogramma helpen experts bij het inzichtelijk maken van stappen en financieringsmogelijkheden, opstellen van een plan van aanpak en vinden van een uitvoerende partij.
Platformen
KIP
Via het kennis- en innovatieplatform verduurzaming maatschappelijk vastgoed (KIP) delen organisaties in de sectoren zorg, sport, monumenten, musea, onderwijs of gemeenten kennis en ervaringen over verduurzaming en innovatie.
Energieslag
Deel ervaringen, stel vragen en blijf op de hoogte van ontwikkelingen en evenementen via de digitale ontmoetingsplek van RVO over de energietransitie in de gebouwde omgeving.