Opstellen BPKV-criteria
Om te komen tot een keuze kunt u de in de Aanbestedingswet 2012 en de Europese richtlijn 2014/24 mogelijke Beste Prijs-Kwaliteitverhouding-criteria (BPKV, voorheen Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI)) als voorbeelden gebruiken. Er zijn diverse aandachtspunten waar u rekening mee moet houden bij de keuze van BPKV-criteria. U heeft een grote keuzevrijheid maar u moet zich wel laten leiden door het doel van de aanbesteding. U stelt de BPKV-criteria op en kiest tussen prijscriteria, prestatiecriteria en/of kwaliteitscriteria.
In de PIANOo-handreiking: Hoe pas ik EMVI toe? staan op pagina 9 en 10 een tiental vragen die kunnen helpen bij het vaststellen van relevante criteria. De meeste handreikingen zijn van voor 1 juli 2016 en hanteren de term EMVI.
Kwaliteits-, prestatie- en prijscriteria
Een belangrijk onderscheid dat bij veel aanbestedingen bruikbaar is, is het onderscheid tussen kwaliteitscriteria, prestatiecriteria en prijscriteria. Deze drie soorten criteria worden hieronder kort toegelicht.
Kwaliteitscriteria
Criteria voor kwaliteit kunnen zeer uiteenlopend zijn en verschillende vormen aannemen. Belangrijkste kenmerk van kwaliteitscriteria is dat de kwaliteit van de inschrijving niet langs een meetlat gelegd kan worden. Er zal altijd een (subjectieve) beoordeling moeten plaatsvinden. Beoordeling vindt plaats met een cijfer op basis van meningsvorming vanuit vakmanschap.
Prestatiecriteria
Het kenmerk van een prestatiecriterium is de meetbaarheid in de vorm van een prestatie-eenheid zoals eerder beschikbaar, aantal functies, hoeveelheid. Aan deze prestatie-eenheid geeft de aanbesteder een waarde zodat de kwaliteitswaarde van de inschrijving simpelweg bepaald kan worden door aangeboden aantal eenheden te vermenigvuldigen met de waarde per eenheid. Ook het voldoen aan wensen waarvoor een vaststaand aantal punten staat, is een prestatiecriterium.
Prijscriteria
Prijscriteria betreffen elementen die alleen betrekking hebben op prijs en moeten speciale aandacht krijgen wanneer de prijs is opgebouwd uit verschillende onderdelen. Voorbeelden van prijscriteria zijn de inschrijfstaat van een overeenkomst met open posten of een raamovereenkomst met een fictief mandje van producten of diensten
Voorbeelden BPKV-criteria
Klakkeloos een BPKV criterium overnemen is niet aan te raden. Er zijn vrijwel altijd project-specifieke aspecten die de keuze van criteria mede bepalen. Voorbeelden van criteria kunnen wel als inspiratiebron gebruikt worden.
Enkele voorbeelden van subgunningscriteria:
- Prijs
- Uitvoering
- Projectmanagement
- Levertijd of planning
- Opleverdatum
- Plan van aanpak
- Kwaliteit
- Competenties, bekwaamheden
- Milieukenmerken
- Gebruikskosten
- Levensduurkosten
- Total cost of ownership
- Rentabiliteit
- Klantenservice
- Duurzaamheid
- Sociale factoren
- Esthetische en functionele kenmerken
- PresentatieRisicomanagement
- Overlast omgeving
- Waardering verleden
Klantenservice en technische bijstand
Deze lijst is niet limitatief.
Aandachtspunten keuze criteria
BPKV-criteria zijn geen doel op zich, maar horen bij te dragen aan het inkoopdoel, het inkoopbeleid en/of het organisatiebeleid. Belangrijke aandachtspunten bij de keuze van BPKV-criteria zijn:
- Relatie met het voorwerp van de opdracht
- Geen betrekking heeft op de onderneming
- Onderscheidend vermogen
- Belang van de opdrachtgever
- Duidelijkheid en controleerbaarheid
- Proportionaliteit
Het formuleren van goede BPKV-criteria vereist zowel kennis als inzicht in de praktijk. Inschrijvers moeten de omschrijving kunnen begrijpen en de omschrijving moet richtinggevend zijn voor inschrijvingen. Formuleringen van BPKV-criteria moeten bij voorkeur in teamverband besproken en vastgesteld worden, dus met behoeftesteller, inkoper en contractmanager. Een oordeel van het resultaat door een BPKV deskundige is aan te raden. In de PIANOo handreiking 'Hoe pas je EMVI toe?' staat een reeks vragen gericht op de geschiktheid van een criterium.