Over klimaatbewust inkopen

Klimaatvoetafdruk Nederlandse overheid

De Nederlandse overheid heeft in 2019 voor 85 miljard euro producten en diensten ingekocht. Dit is 15 procent van de totale inkoop van producten en diensten in Nederland. De klimaatimpact hiervan is zo’n 18 procent van de totale Nederlandse klimaatvoetafdruk: zo’n 22 mega ton CO2-equivalenten.

Productgroepen met grote impact

De klimaatvoetafdruk van de Nederlandse overheid wordt vooral veroorzaakt door opdrachten in de productgroepen:  

• bouw (34%)
• energie (23%)
• transport en mobiliteit (11%)
• commerciële diensten (11%)
• elektronica en telecommunicatie (7%)

Samen zijn zij verantwoordelijk voor 86% van de voetafdruk. (bron: Rapport RIVM)
De meeste besparing bereikt u dus door binnen deze productgroepen te sturen op energiereductie en de overstap naar duurzame energiebronnen.

Klimaatakkoord

De Nederlandse overheid wil in 2030 49% minder CO2 uitstoten ten opzichte van 1990. In 2050 moet dat 95% minder zijn. Dit is nodig om de temperatuur op aarde niet verder te laten stijgen dan anderhalve graad. Bij deze temperatuurstijging lijken de gevolgen van klimaatverandering nog beheersbaar. Om de doelstelling te halen heeft de overheid samen met bedrijven en organisaties maatregelen afgesproken. Deze staan in het nationale Klimaatakkoord. Verschillende ministeries zijn verantwoordelijk voor de uitvoering.

Klimaatadaptatie

Naast het tegengaan van CO2 uitstoot is het belangrijk Nederland voor te bereiden op de gevolgen van klimaatverandering. Dit heet klimaatadaptatie. Overheden moeten zich voorbereiden op de risico’s van het veranderende klimaat en de omgeving hierop aanpassen. Denk aan: dijken verstevigen, rivieren verbreden en meer groen in steden en dorpen.

CO2 winst leveranciers

De grootste CO2 winst is te behalen bij leveranciers die kerntaken voor uw organisatie uitvoeren, zoals aannemers, groenvoorzieners en onderhoudsdiensten. Stimuleer hen om structureel CO2 uitstoot te verlagen door over te stappen op duurzame energie en door energie-efficiëntie te verbeteren in hun productieproces en transportbewegingen. Geef ruimte in uw gunningsystematiek aan de CO2 ambities en prestaties van potentiële leveranciers,

Er zijn meerdere methoden en instrumenten die u kunt gebruiken om de CO2 prestaties van leveranciers te vergelijken en mee te nemen in uw selectie. Zo kunt u werken met:

• Milieukosten indicator
• Milieuprestatie Gebouw
• CO2 prestatieladder
• Total Cost of Ownership en Life Cycle Costing
• CO2-beprijzing

Daarnaast staan in de MVI-criteriatool per productgroep suggesties voor CO2 specifieke eisen en criteria. Voor het inzicht krijgen en werken aan de klimaatimpact in de internationale ketens zijn er onder andere IMVO-convenanten en de MVO-risicochecker.

CO2-winst eigen organisatie

Gezien de grootte van veel overheidsorganisaties is er zeker ook CO2-winst te behalen met klimaatbewust inkopen voor eigen gebouwen, energie, mobiliteit en bedrijfsvoering. U kunt bijvoorbeeld overstappen op duurzame energie, zero emissie vervoersmiddelen en energie-efficiëntie, klimaatinstallaties en kantoorapparatuur aanschaffen.

Door het klimaatneutraal maken van overheidsgebouwen en objecten in de openbare ruimte zoals straatverlichting en gemalen geven overheden het goede voorbeeld.

Klimaatneutrale bedrijfsvoering

De Rijksoverheid streeft er naar in 2030 een klimaatneutrale bedrijfsvoering te hebben. Om dit te behalen zijn er meerdere subdoelen geformuleerd ten aanzien energie, mobiliteit en gebouwen. De CO2-Prestatieladder helpt om CO2-uitstoot te verminderen met gerichte acties en te monitoren of ze op de goede weg zijn.

Welke overheidsorganisaties zijn er CO2-Prestatieladder gecertificeerd?

Geen inkoop is het duurzaamst

Het Rijk wil zakelijk verkeer verduurzamen en CO2-uitstoot halveren door onder andere meer gebruik te maken van openbaar vervoer en videovergaderingen. Een bewuste keuze om zakelijk vervoer dus niet in te kopen. Voor veel duurzame onderwerpen geldt: geen inkoop is de duurzaamste inkoop.