Subsidie Beter Aanbesteden 2023
In 2022 en 2023 konden gemeenten, mkb-ondernemers, brancheorganisaties en ondernemersverenigingen hun aanbestedingspraktijk in regio of branche verbeteren. Hiervoor werd de subsidieregeling Beter Aanbesteden 3 maal opengesteld. In maart 2023, bij de 2e subsidieronde, werd 200.000 euro verdeeld over 9 projecten en thema’s. Op deze pagina worden die initiatieven en resultaten uitgelicht.
Gemeente Leeuwarden: Lokaal ondernemen en aanbesteden
De gemeente Leeuwarden wil voor onderhandse aanbestedingen zoveel mogelijk gebruik maken van ondernemers uit de eigen regio. Voor dit initiatief ondernam de gemeente deze acties:
- De ontwikkeling van de database lokale ondernemers (DALO). Als de gemeente Leeuwarden een onderhandse aanbesteding wil uitzetten, dan kijkt zij in de DALO of er geschikte ondernemers zijn binnen de eigen gemeente.
- Leeuwarden heeft 2 marktbijeenkomsten georganiseerd om wederzijdse begrip en kennis te vergroten tussen de gemeente en de lokale ondernemers. De 1e bijeenkomst, op 21 november 2023, was specifiek voor die laatste doelgroep. Er werd verteld hoe je als ondernemer ‘zaken doet’ met de gemeente Leeuwarden. Ook de DALO werd gepresenteerd. De 2e kennissessie was voor meer dan 100 aanwezigen, bestaande uit zowel aanbestedende diensten als ondernemers uit de noordelijke regio.
Resultaat
- Het omzetten van knelpunten naar kansen en oplossingen bij het inzetten van ondernemers uit de regio via kennisverbreding (denk aan een betere samenwerking en wederzijdse kennisverbreding tussen de gemeente Leeuwarden met de lokale markt).
- Meer kennis en inzicht in het potentieel van de lokale en regionale ondernemers. Bekijk de belangrijkste resultaten van de marktbijeenkomsten online.
- Een krachtige database om lokale en regionale ondernemers te betrekken bij nieuwe aanbestedingen. De database is volgens het Common Ground-Principe vormgegeven en kan dus makkelijk worden gebruikt door andere aanbestedende diensten. Bekijk de DALO.
Vereniging GeoBusiness Nederland: Beter Aanbesteden door kennis te maken en kennis te delen over Geo-informatie
Met behulp van 3 inhoudelijke sessies rondom ‘Kennis Maken en Kennis Delen’ wilde GeoBusiness Nederland de dialoog over aanbestedingen en de dagelijkse praktijk tussen aanbestedende diensten en leveranciers in de Geo-sector stimuleren. GeoBusiness plande de volgende bijeenkomsten:
- ‘Kennis Maken en Kennis Delen’ bijeenkomst over het inwinnen van Geo-data in de ondergrondse infrastructuur (kabels, leidingen en objecten).
- ‘Kennis Maken en Kennis Delen’ bijeenkomst over dienstverlening op het gebied van Beheer van de Openbare Ruimte (BOR).
- ‘Kennis Maken en Kennis Delen’ bijeenkomst over het inwinnen van Geo-data in de bovengrondse fysieke leefomgeving (bouw en infrastructuur).
Resultaat
De 1e bijeenkomst over het belang van geodata vond op 25 maart 2024 plaats; GeoBusiness bezocht Rijkswaterstaat CIV te Delft. Deze onderwerpen kwamen onder meer aan bod: elkaar beter leren kennen als MKB in de geo-wereld en Rijkswaterstaat als opdrachtgever. En innovatie in aanbesteden. Lees het verslag van die middag.
Geobusiness heeft nog een workshop in de planning staan voor Q4, samen met IPNN (Inkoop Platform Noord Nederland). De contacten daar zijn inmiddels gelegd en er is positief gereageerd.
Cumela Nederland: E-learning aanbestedingen GWW-sector
Om nieuwe opdrachten binnen te halen, moeten bedrijven in grond-, groen- en infrasector (GWW) steeds vaker inschrijven op openbare aanbestedingen. Brancheorganisatie Cumela merkte dat dit voor met name mkb’ers in de sector niet altijd eenvoudig is. Cumela wilde daarom voor deze bedrijven een e-learning ontwikkelen over het aanbestedingsproces, om GWW-mkb’ers op een snelle, laagdrempelige en deskundige manier te leren hoe je succesvol inschrijft op publieke aanbestedingen.
Resultaat
De e-learningmodule staat sinds januari 2024 online. Cumela ontvangt veel positieve reacties van zowel mkb’ers als grotere bedrijven. Deze grotere bedrijven beschikken over meer mankracht, maar zien de module alsnog als een goed middel om medewerkers de basiskennis over aanbesteden bij te brengen.
Limburgse Werkgeversvereniging: Masterclassreeks: Circulariteit toepassen binnen de supply chain
Duurzaamheid, circulariteit en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Allemaal relevante thema’s waar we iets mee moeten. Wie wil er nu niet een goede, inclusieve samenleving binnen een gezonde planeet? Maar wat houdt dat precies in en waar begin je? Welke keuzes maak je en hoe doe je dat gefundeerd vanuit kennis?
Om als organisatie circulair te denken en te handelen is niet alleen een strategie nodig maar zeker ook een circulaire supply chain vond de Limburgse Werkgeversvereniging Masterclassreeks. Denk daarbij bijvoorbeeld aan (her)gebruik van grondstoffen en afvalvermindering. Met andere woorden: hoe zorg jij als ondernemer voor een verantwoorde productie en consumptie, zoals bedoeld in Sustainable Development Goal 12?
Resultaat
De masterclassreeks bestond uit 3 bijeenkomsten op 8 oktober, 29 oktober en 19 november 2023. Elke sessie zorgde voor kennis en inspiratie via gastsprekers, waarbij een eigen aanpak werd ontwikkeld en waar men werd gestimuleerd om out-of-the-box te denken. Aan bod kwamen:
- De aanpak en skills om een Circular Supply Chain in te richten.
- Een netwerk van collega-bedrijven die aan hetzelfde thema werken.
- Kennis opdoen van Circulaire Economie en nieuwe businessmodellen.
- Het vermogen om de verschillende Circulaire R-modellen te herkennen.
- Inzicht krijgen in circulaire businessmodellen, contractvormen en ketens.
Gemeente Dinkelland: Instructievideo’s beter inschrijven op aanbestedingen
Gemeente Dinkelland wilde het kennisniveau van mkb’ers verhogen voor meer en betere inschrijvingen. Met behulp van instructievideo's die geschikt zijn voor alle aanbestedingen ontvangen leveranciers op een eenvoudige en toegankelijke manier uitleg over de manier waarop zij moeten inschrijven. Dinkelland wil het volgende met deze video’s bereiken:
- Het MKB stimuleren om in te schrijven op aanbestedingen.
- De inschrijvingen beter laten aansluiten op de uitvraag.
- Veelvoorkomende fouten van inschrijvers tegengaan, zodat er geen inschrijvers onnodig worden uitgesloten.
Resultaat
De instructievideo’s, die in september 2024 online worden gepubliceerd, moeten ertoe leiden dat ondernemers minder fouten maken in hun inschrijvingen, waardoor er minder afwijzingen hoeven plaats te vinden door aanbestedende diensten, op basis van een foutieve of onvolledige inschrijving.
VHG: Natuurinclusiviteit als onderdeel van de aanbesteding
De Vereniging voor Hoveniers en Groenvoorzieners (VHG) ervaarde 2 knelpunten bij hun aanbestedingen:
- Er is onvoldoende kennis bij (publieke) opdrachtgevers over de waarde van groen en hoe dit vroegtijdig een plek kan krijgen in het aanbestedingsproces.
- Er is onduidelijkheid over/onbekendheid met het meetbaar maken van de waarde van groen om bij te dragen aan maatschappelijke doelen zoals het voorkomen van onder meer hittestress, het vergroten van de biodiversiteit en het welzijn en de waterberging in Nederland.
De VHG heeft zowel aanbestedende diensten als groenbedrijven meegenomen in hun onderzoek naar bovenstaande knelpunten.
Resultaat
Aan de hand van dit onderzoek is een rapportage opgesteld met aanbevelingen om de geïnventariseerde knelpunten aan te pakken (instrumentarium, tools en kennisverspreiding). Daarnaast zijn er 4 regionale bijeenkomsten voor aanbestedende diensten en groenondernemers georganiseerd over de waarde van groen en hoe dit al eerder in het aanbestedingsproces een plek kan krijgen. Ook is de opgedane kennis gedeeld via nieuwsbrieven en vakbladen in samenwerking met de betrokken partijen.
Gemeente Elburg:Sociale diensten gunnen zonder offertes - geleerde lessen van Sas zonder EMVI
Gemeenten besteden meer dan de helft van hun hele inkoopbudget aan zorg en sociale diensten. Er is veel interesse onder gemeenten om met SAS-procedure zonder EMVI aan de slag te gaan. Dit zijn de zogenaamde Sociale en Andere Specifieke diensten (SAS) zonder te gunnen op basis van de Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI). Elburg deed een onderzoek naar dit inkoopinstrument SAS-procedure zonder EMVI.
Resultaat
Uit dit onderzoek volgde onder meer een voor iedereen toegankelijke rapportage met analyses rondom het toepassen van de SAS-procedure zonder EMVI en de geleerde lessen van de gemeenten en regio's die deze procedure hebben toegepast. De belangrijkste lessen zijn ook gedeeld tijdens een webinar dat openbaar toegankelijk was.
De opgedane kennis uit dit onderzoek dient de komende jaren te leiden tot betere keuzes door gemeenten. En tot betere inschrijvingen op die aanbestedingen door marktpartijen. Bovendien leren gemeenten welke mogelijke toepassingen een SAS-procedure zonder EMVI kent. En dit kan helpen bij de verdere professionalisering en efficiëntie van het gemeentelijke zorgdomein. Ook kunnen de uitkomsten en producten uit deze activiteiten bijdragen aan het landelijke beeld over het toepassen van de SAS-procedure zonder EMVI.
Vereniging van Infrabedrijven MKB INFRA: Betalingsregeling aanbesteden
Voorfinanciering van projecten door ondernemers is al jarenlang een groot punt van zorg in de infrasector. Gebrek aan financiën zet bovendien een ongewenste rem op noodzakelijke investeringen op het gebied van onder meer innovatie of duurzaamheid, die veelal vanuit MKB moeten komen. En dit resulteert bijvoorbeeld in faillissementen. MKB Infra wilde daarom een nieuwe betalingsregeling ontwikkelen om de genoemde voorfinanciering te verbeteren. Op 23 oktober 2023 vond een informatiebijeenkomst plaats over deze nieuwe betalingsregeling infra.
Resultaat
Een werkgroep van MKB Infra ontwikkelde een nieuwe betalingsregeling om de genoemde voorfinanciering te verbeteren. Er werden meerdere pilots succesvol afgerond. In deze pilots is de nieuwe betalingsregeling de afgelopen jaren met succes getest en de resultaten waren significant. Denk aan de reductie van de voorfinanciering met maar liefst -85%, met circa 25% van de reductie van het balanstotaal en snellere doorbetalingen in de keten. Alle deelnemende partijen (zowel aanbestedende diensten als leveranciers) waren enthousiast. De regeling wordt al standaard door een aantal gemeenten toegepast bij aanbestedingen.
Gemeente Coevorden: Aanbestedingen zorg en vastgoed
Bij diverse gemeentelijke aanbestedingen op het gebied van zorg, moet de zorg geleverd worden vanuit vastgoed met een verblijfsfunctie (residentieel of dagbesteding). Vastgoedbezitters /-huurders kunnen het zich niet veroorloven om een aanbesteding te missen of om een opdracht te verliezen. Andersom maakt het niet hebben van (lokaal) vastgoed het vrijwel onmogelijk voor nieuwe toetreders om aan deze aanbestedingen mee te doen.
De marktwerking wordt hierdoor beperkt of verstoord. En dat staat goede zorg voor de inwoners in de weg. Ook speelt hierin de beweging naar nieuwe kleinschalige woonvormen voor zware specialistische jeugdhulp en de ombouw van JeugdzorgPlus een belangrijke rol. Landelijk worstelen gemeenten met deze vastgoedtransitie bij het inkopen van deze soort zorg.
De gemeente Coevorden voerde een onderzoek uit naar de bovengenoemde problematiek. Het onderzoeksrapport - beschrijft naast de problematiek, mogelijkheden om op een adequate manier om te gaan met vastgoed in aanbestedingen gericht op de Wmo en Jeugdzorg. Deze mogelijkheden kunnen vervolgens geïmplementeerd worden in nieuwe aanbestedingen van gemeenten.
Resultaat
Het rapport wordt openbaar toegankelijk aangeboden, zodat zowel aanbestedende diensten als zorginstellingen een hulpmiddel hebben om op een geschikte manier om te gaan met vastgoed bij gemeentelijke aanbestedingen.