Terecht uitgesloten wegens niet voldoen aan EcoVadis score (week 20)
Uitsluiting | vertrouwenwekkende maatregelen | zelfreinigende maatregelen
Op 10 juli 2023 kondigde de Staat een Europese openbare aanbesteding aan voor de levering van mobiele connectiviteit en indoordekking. Op 2 januari 2024 besloot de Staat Odido uit te sluiten van de aanbesteding. De rechter stelt dat de bewoordingen van wens D-W 1 duidelijk zijn: de inschrijvers moeten op het moment van inschrijving een EcoVadis score hebben van 65-84 punten. Gelet op deze systematiek, waarmee Odido bekend was en is, kon er voor een normaal oplettend en redelijk geïnformeerd inschrijver als Odido geen twijfel over bestaan dat wens D-W 1 inhoudt dat de inschrijver op het moment van inschrijving moet beschikken over een minimale EcoVadis score van 65-84 punten. De rechter vindt dat de Staat in redelijkheid heeft kunnen komen tot uitsluiting van Odido. Dat Odido bij toekomstige aanbestedingen wat heeft uit te leggen valt volgens de rechter bij het belang bij uitsluiting in het niet. (ECLI:NL:RBDHA:2024:7349, Rechtbank Den Haag, Datum uitspraak 13 mei 2024, Datum publicatie 15 mei 2024)
Feiten en omstandigheden
Op 10 juli 2023 kondigde de Staat een Europese openbare aanbesteding aan voor de levering van mobiele connectiviteit en indoordekking. De Staat gebruikte EcoVadis, een digitaal platform voor evaluatie van duurzaamheidsprestaties, om inzicht te krijgen in de duurzaamheid van inschrijvers.
Op de aanbesteding hebben onder meer Odido en Vodafone ingeschreven. Odido heeft bij haar inschrijving in Bijlage 4 ‘Conformiteitenlijst’ aangegeven dat zij aan Wens D-W 1 voldoet (een minimale EcoVadis overall score van 65-84). De Staat heeft Odido bij bericht van 26 oktober 2023 verzocht haar ‘EcoVadis-scorecard’ te overleggen. Odido gaf aan te voldoen aan wens D-W 1, maar kon op dat moment nog geen actuele scorecard van EcoVadis overleggen. Op 2 januari 2024 besloot de Staat Odido uit te sluiten van de aanbesteding. De staat stelt dat Odido zich prima heeft gerealiseerd niet aan Wens D-W 1 te kunnen voldoen en om die reden heeft geprobeerd de Staat ertoe te bewegen de zwaarwegende score voor wens D-W 1 aan te passen. Toen die poging strandde en Odido dreigde een groot aantal punten mis te lopen heeft zij in haar Conformiteitenlijst alsnog aangegeven aan Wens D-W 1 te kunnen voldoen. Daarmee heeft Odido zich volgens de staat in ernstige mate schuldig gemaakt aan valse verklaringen. Het oordeel van de rechter:
Uitsluiting gerechtvaardigd
“De voorzieningenrechter is van oordeel dat de Staat in redelijkheid heeft kunnen komen tot uitsluiting van Odido op grond van artikel 2.87 lid 1 sub h en i Aw. De voorzieningenrechter overweegt hiertoe dat de bewoordingen van wens D-W 1 duidelijk zijn: de inschrijvers moeten op het moment van inschrijving een EcoVadis score hebben van 65-84 punten. EcoVadis hanteert een systeem waarbij jaarlijks een score wordt toegekend die betrekking heeft op het daaraan voorafgaande jaar. De score heeft een geldigheidsduur van 12 maanden. Gelet op deze systematiek, waarmee Odido bekend was en is, kon er voor een normaal oplettend en redelijk geïnformeerd inschrijver als Odido geen twijfel over bestaan dat wens D-W 1 inhoudt dat de inschrijver op het moment van inschrijving moet beschikken over een minimale EcoVadis score van 65-84 punten.”
Consequenties voor volgende aanbestedingen
“Uitsluiting heeft volgens Odido consequenties volgende aanbestedingsprocedures, omdat zij bij inschrijvingen in de toekomst zal moeten aangeven dat zij in de onderhavige aanbestedingsprocedure is uitgesloten en door aanbestedende diensten niet altijd gelegenheid wordt geboden om dit nader toe te lichten. Er is Odido veel aan gelegen om dat te voorkomen, en dat is dan ook vooral de inzet van dit kort geding.”
Gelegenheid betrouwbaarheid aan te tonen
“De Staat heeft Odido de gelegenheid gegeven om haar betrouwbaarheid aan te tonen. Aan Odido is immers in de gelegenheid geboden om op de voorgenomen uitsluiting van Odido te reageren. Odido heeft daarvan in haar brief van 15 januari 2024 gebruik gemaakt. De Staat heeft Odido vervolgens bij brief van 4 maart 2024 van de voorlopige gunningsbeslissing op de hoogte gebracht, waarbij de Staat is ingegaan op de door Odido voorgestelde maatregelen. De Staat heeft in zoverre aan zijn verplichtingen voldaan. De zelfreinigende maatregelen die Odido heeft voorgesteld komen er in de kern op neer dat zij haar self assessment bij de Staat indient, haar EcoVadis score over 2023 aan de Staat doorgeeft en, indien dit niet toereikend wordt geacht, bereid is een verklaring af te geven waarin Odido een toelichting geeft op het verschil van inzicht over de invulling van wens D-W 1. In de visie van de Staat zijn deze maatregelen onvoldoende om de betrouwbaarheid van Odido aan te tonen, nu uit de voorgestelde maatregelen niet volgt dat Odido onder ogen ziet dat zij ten onrechte bij inschrijving heeft verklaard aan wens D-W 1 te voldoen.”
Houding van Odido mag meegewogen
“De voorzieningenrechter overweegt dat de Staat bij de beoordeling of de door Odido voorgestelde maatregelen voldoende zijn om haar betrouwbaarheid aan te tonen, de houding van Odido mag meewegen. Nu uit de door Odido voorgestelde maatregelen niet blijkt dat Odido het zichzelf aanrekent dat zij ten onrechte bij inschrijving heeft aangegeven dat zij aan wens D-W 1 voldoet, heeft de Staat in redelijkheid tot de beslissing kunnen komen om Odido uit te sluiten. De omstandigheid dat Odido bij toekomstige aanbestedingen wat heeft uit te leggen – waar de Staat overigens, en niet onbegrijpelijk, wel enige relativerende kanttekeningen bij heeft geplaatst – valt bij het belang bij uitsluiting tegen de achtergrond van het voorgaande, in het niet.”
(VdLC publishers/consultants BV, 22 mei 2024)
Lees de volledige uitspraak op rechtspraak.nl