Compensatie voor leerboeken korter dan vier jaar op boekenlijst (week 32)
Schadevergoeding
NUOVO (Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Utrecht en Omstreken) heeft ten behoeve van de bij haar aangesloten scholen in het voortgezet onderwijs in 2015 na een Europese aanbesteding een overeenkomst gesloten met Iddink voor de levering van leermiddelen. Het hof volgt de uitleg van Iddink die inhoudt dat NUOVO Iddink moet compenseren als een bij haar aangesloten school een leerboek korter dan vier jaar op de boekenlijst heeft geplaatst. Deze afrekening moet ook worden toegepast als NUOVO aan het einde van de overeenkomst overschakelt op een geheel digitaal systeem, als dat meebrengt dat leerboeken korter dan vier jaar op de boekenlijst zijn geplaatst. (ECLI:NL:GHARL:2024:5047, Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, Datum uitspraak 6 augustus 2024, Datum publicatie 13 augustus 2024)
Feiten en omstandigheden
NUOVO heeft ten behoeve van de bij haar aangesloten scholen in het voortgezet onderwijs in 2015 na een Europese aanbesteding een overeenkomst gesloten met Iddink voor de levering van leermiddelen (leerboeken, werkboeken en digitale leeromgevingen en abonnementen daarop). Nadat de overeenkomst was geëindigd zijn de scholen overgestapt naar louter digitale leermiddelen. De procedure gaat over de uitleg van de compensatieregeling uit de overeenkomst die geldt als (volgens NUOVO:) lesmethoden of (volgens Iddink:) leerboeken binnen vier jaar van de boekenlijst worden gehaald. Het hof past de geobjectiveerde Haviltexvariant toe en oordeelt dat de door NUOVO voorgestane uitleg leidt tot het onaannemelijke rechtsgevolg dat Iddink geen compensatie zou krijgen voor kort gebruikte leerboeken en, integendeel, aan NUOVO zou moeten betalen. Het hof volgt de uitleg van Iddink die inhoudt dat NUOVO Iddink moet compenseren als een bij haar aangesloten school een leerboek korter dan vier jaar op de boekenlijst heeft geplaatst. Deze afrekening moet ook worden toegepast als NUOVO aan het einde van de overeenkomst overschakelt op een geheel digitaal systeem, als dat meebrengt dat leerboeken korter dan vier jaar op de boekenlijst zijn geplaatst. Het hof zegt o.a.:
Compensatieregeling
“Een en ander brengt mee dat de compensatieregeling in artikel 6.4 van de overeenkomst zo moet worden uitgelegd dat NUOVO Iddink moet compenseren voor de misgelopen huuropbrengsten als een leerboek minder dan vier jaar op de boekenlijst heeft gestaan van een bij haar aangesloten school. De bepaling laat ten slotte geen andere uitleg toe dan dat zij ook geldt bij het einde van de overeenkomst. Als in dat geval de school besluit een leerboek niet meer op de boekenlijst te plaatsen, is er voor de opvolgende distributeur geen aanleiding dat boek van de vertrekkende distributeur te kopen en derft de vertrekkende distributeur op gelijke wijze huurinkomsten als in het geval dat dit tijdens de looptijd van de overeenkomst gebeurt. De strekking van de overeenkomst brengt mee dat in dat geval Iddink ook schadeloos moet worden gesteld voor de gemiste huurinkomsten. Er is geen overtuigend argument en geen aanknopingspunt in de overeenkomst te vinden waarom die gevolgen van de beslissing van NUOVO om het leerboek vroegtijdig van de boekenlijst te halen, voor rekening van Iddink zouden moeten komen.”
Uitvoeringshandelingen van de overeenkomsten
“NUOVO heeft zich erop beroepen dat de opvatting van Iddink er toe leidt dat individuele scholen van NUOVO moeten worden beschouwd als opdrachtgever, omdat zij ieder hun eigen boekenlijst doorgeven aan Iddink en daarmee een opdracht namens NUOVO plaatsen, terwijl zij daartoe niet bevoegd zijn. Die stelling is onjuist, omdat die bestellingen niet moeten worden gezien als het aangaan van overeenkomsten namens NUOVO, maar als uitvoeringshandelingen van de overeenkomst tussen NUOVO en Iddink. Tijdens de looptijd van de overeenkomst hebben de vertegenwoordigers van de scholen overigens jarenlang bestellingen geplaatst bij Iddink, zodat bij het Iddink het gerechtvaardigd vertrouwen mocht ontstaan dat zij voor deze bestellingen volmacht hadden.”
Compensatie
“Al het voorgaande brengt mee dat Iddink er aanspraak op heeft dat de compensatieregeling wordt toegepast op alle leerboeken die minder dan vier jaar op de boekenlijst van de scholen van NUOVO hebben gestaan. Iddink heeft de kosten daarvan onweersproken becijferd op 451.591,29 euro, welk bedrag zal worden toegewezen, aangevuld met de gevorderde wettelijke handelsrente ex artikel 6:119b BW. Het gaat hier immers om een vordering tot nakoming op een stichting die een samenwerkingsverband vormt van openbare scholen en daarom moet worden gezien als een overheidsinstantie in de zin van artikel 6:119b BW. De gevorderde verklaring voor recht zal ook worden toegewezen, zij het in aangepaste vorm.”
Het hof vernietigt het vonnis van de rechtbank Midden-Nederland van 4 januari 2023 en verklaart voor recht dat NUOVO toerekenbaar tekort is geschoten jegens Iddink in de nakoming van haar verplichtingen uit de overeenkomst door Iddink geen compensatie te betalen voor de leerboeken die een bij NUOVO aangesloten school minder dan vier jaar op de boekenlijst heeft geplaatst. Het hof veroordeelt NUOVO om aan Iddink te betalen een bedrag van 451.591,59 euro, te vermeerderen met de wett
(VdLC publishers/consultants BV, 14 augustus 2024)
Lees de volledige uitspraak op rechtspraak.nl
elijke handelsrente.