Actuele uitspraken aanbestedingsrecht week 2

Verandering van onderaannemer geen wezenlijke wijziging

Op 27 januari 2023 heeft het Nationaal Archief (NA) een Europese openbare aanbesteding gepubliceerd voor de digitalisering van een deel van de rijkscollectie. Tussen het NA en Oasis is een dienstverleningsovereenkomst tot stand gekomen. Op 25 april 2024 heeft Oasis Helicon bericht dat zij bij de uitvoering van een vervolgopdracht uitsluitend gebruik zal maken van de diensten van 2dA. Dit leidt volgens Helicon tot een wezenlijke wijziging van de Opdracht. De rechter zegt echter dat daar geen sprake van is. Eveneens is volgens de rechter niet gebleken dat er sprake is van een doorlopende samenwerkingsovereenkomst waaruit een contractuele verplichting voor Oasis voortvloeit om Helicon als onderaannemer voor de vervolgopdracht (te blijven) in te schakelen. (ECLI:NL:RBMNE:2024:7097, Rechtbank Midden-Nederland, Datum uitspraak 20 december 2024, Datum publicatie 7 januari 2025)
Samenvatting: Verandering van onderaannemer geen wezenlijke wijziging

Gunningsbeslissingen moeten worden ingetrokken

Bij twee aanbestedingen van de Staat voor de ‘Levering van standaardprogrammatuur’ hebben zich vier partijen ingeschreven. SoftwareONE is als vierde geëindigd en komt niet voor gunning in aanmerking. De rechter stelt allereerst dat SoftwareOne haar rechten om haar bezwaren in kort geding te laten toetsen, niet verwerkt heeft. De rechter onderschrijft ook het oordeel van de CvAE dat de Staat zonder deugdelijke motivering afwijkt van voorschrift 3.9D van de Gids Proportionaliteit. Dat betekent dat de gunningsbeslissingen in de beide aanbestedingen niet in stand kunnen blijven en moeten worden ingetrokken en dat het de Staat moet worden verboden de opdrachten definitief te gunnen op grond van de onderhavige aanbestedingen. (ECLI:NL:RBDHA:2025:241, Rechtbank Den Haag, Datum uitspraak 10 januari 2025, Datum publicatie 10 januari 2025)
Samenvatting: Gunningsbeslissingen moeten worden ingetrokken

Geen sprake van ongelijke behandeling of schending vertrouwensbeginsel

Het Rijksvastgoedbedrijf is op 21 november 2019 een verkoopprocedure gestart voor de verkoop van het monumentale complex Ensemble Veenhuizen. De rechter stelt dat de uit het Didam I-arrest voortvloeiende verplichting dat een overheidslichaam selectiecriteria moet vaststellen die objectief, toetsbaar en redelijk zijn, niet betekent dat een overheidslichaam alleen mag selecteren op zuiver objectieve criteria zoals hoogste prijs, volgorde van binnenkomst of loting. Een overheidslichaam heeft de beleidsvrijheid om kwaliteitscriteria op te stellen die (min of meer) subjectief zijn en daarmee een vergelijkende toets uit te voeren. Er is volgens de rechter geen sprake geweest van een ongelijke behandeling van KNSF en het Consortium, of van een schending van het vertrouwensbeginsel. (ECLI:NL:RBDHA:2025:52, Rechtbank Den Haag, Datum uitspraak 8 januari 2025, Datum publicatie 10 januari 2025)
Samenvatting: Geen sprake van ongelijke behandeling of schending vertrouwensbeginsel

Exclusiviteit mag niet voortkomen uit nalatigheid aanbestedende dienst

In 1992 sloot de Tsjechische regering een overeenkomst met IBM voor een IT-systeem. In 2016 kende het Generale Directoraat Financiën (DGF) een onderhoudscontract toe aan IBM zonder openbare aanbesteding, wat werd gerechtvaardigd door technische exclusiviteit. De mededingingsautoriteit oordeelde indertijd dat deze afhankelijkheid te wijten was aan eerdere keuzes van het DGF. Het Europees Hof van Justitie stelt nu dat exclusiviteit niet mag voortkomen uit nalatigheid van de aanbestedende dienst en benadrukt een restrictieve interpretatie van onderhandse gunning. (ECLI:EU:C:2025:4, Arrest van het Hof (Derde kamer), 9 januari 2025, In zaak C‑578/23)
Samenvatting: Exclusiviteit mag niet voortkomen uit nalatigheid aanbestedende dienst

In het dossier Jurisprudentie vindt u 2 rubrieken met uitspraken.

Een lijst met samenvattingen van uitspraken van het Hof van Justitie EU en de Nederlandse rechters, inclusief bovenstaande uitspraken. Deze lijst wordt wekelijks aangevuld.

Een lijst met de belangrijkste uitspraken van het Hof van Justitie EU, de Hoge Raad, gerechtshoven en rechtbanken. Gerubriceerd naar onderwerp en per onderwerp vindt u adviezen.