Waarom Defensie kiest voor een sociale werkplaats

Praktijkvoorbeeld MVI: Gecontroleerde retourstroom van Defensiekleding 

Deze opdracht is in concurrentie gegund aan een sociale werkplaats, wekelijks contact, blijven zoeken naar duurzame oplossingen.
Contractduur 2008-2012 & 2012-2016

Rob van Arnhem, categoriemanager bedrijfskleding Rijk

• Plus: 'Social return, duurzaamheid én kostenbesparing'
• Min: '4-jarig contract is te kort'

Robert Jan Keiman, teamleider Biga Groep BV

• Plus: 'Trots op zo'n mooie werkgever'
• Min: 'Quotum voor mensen met een beperking leidt tot verdringing op de arbeidsmarkt'

Wat doet de Biga Groep BV precies voor Defensie?

'We sorteren alle spullen die militairen over hebben, niet passen of terugsturen', vertelt Keiman, teamleider bij de Biga Groep BV en contactpersoon voor Defensie. 'De spullen gaan terug naar het kledingmagazijn van Defensie, voor recycling naar Reshare, voor een klein deel voor verbranding naar Van Gansewinkel of voor publieke verkoop naar Domeinen. Militaire kleding en materiaal, buiten de artikelen voor Domeinen, mag namelijk niet op de openbare markt belanden. Daarom is het van groot belang dat de retourstroom veilig wordt verwerkt. Wij doen dit zeer zorgvuldig en maken bovendien recycling mogelijk.'

Hoe is de samenwerking tot stand gekomen?

Van Arnhem: 'We begonnen met een pilot in 2006 omdat Defensie mensen met afstand tot de arbeidsmarkt verder wilde helpen. Daar was toen nog geen beleid voor, pas later werd maatschappelijk verantwoord ondernemen een speerpunt. Nu ligt Biga Groep BV vlakbij het kledingmagazijn van Defensie waar militairen hun spullen ophalen als ze beginnen of op missie gaan. Die nabijheid hielp ons in de pilotfase, want we moesten tussentijds veel evalueren en overleggen over de vereiste bedrijfsaanpassingen. Dat is allemaal gelukt.'

Hoe heeft Defensie de opdracht aanbesteed?

'We hebben een meervoudige onderhandse aanbesteding uitgezet en hebben ervoor gekozen alleen sociale werkplaatsen bij de aanbestedingsprocedure te betrekken', aldus Van Arnhem. 'Inmiddels heeft de Biga Groep BV de aanbesteding twee keer gewonnen op basis van de economisch meest voordelige inschrijving (EMVI). Hierbij hebben we naast de prijs ook de veiligheid van medewerkers en omgeving beoordeeld.'

Hoe is het om voor Defensie te werken?

Keiman: 'Daar zijn we enorm trots op. Onze medewerkers zijn heel gedreven en daardoor ook arbeidsproductief. Ze vragen elke dag hoeveel spullen ze verwerkt hebben en presteren binnen de normen van Defensie. Natuurlijk, je moet een drempel over. En ik heb bij de start in 2008 een paar slapeloze nachten gehad omdat we heel graag aan de slag wilden voor zo'n grote klant. Maar inmiddels is iedereen die bij ons een kijkje neemt razend enthousiast en onze medewerkers zijn enorm gedreven. Defensie is een deel van hun leven geworden, sommigen hebben zelfs het Defensiemuseum bezocht en gaan mee op bedrijfsuitjes. Meedoen met sociale activiteiten is echt ongelooflijk belangrijk.'

Wat levert de samenwerking op voor Defensie?

Van Arnhem: 'Defensie draagt op deze manier bij aan social return en probeert zuiniger met kleding om te gaan. Nu verdwijnen T-shirts en onderkleding vaak nog thuis in kledingzakken. Dit gaan we binnenkort ook recyclen, daarover maken we de komende maanden afspraken met de 'vervezelaar'. Zo wordt van oude kleding een hoogwaardige grondstof gemaakt, maar laagwaardiger gebruik kan ook, bijvoorbeeld voor autodeurvulling of isolatiemateriaal in de bouw. Ik heb de marktwaarde van onze retourstroom onderzocht en kleding vervezelen kan Defensie tonnen euro's per jaar opleveren. Terwijl gecontroleerd verbranden uit veiligheidsoverwegingen tot 2013 een grote kostenpost was. Het geld ligt dus echt op straat.'

Wat maakt jullie samenwerking zo goed?

Van Arnhem: 'Ik luister goed naar de Biga Groep BV en kom er regelmatig over de vloer, dat brengt je namelijk op ideeën.' Keiman vult aan: 'Een mooi voorbeeld is dat we nu ook helmen repareren. En als de verpakking van goederen beschadigd is, dan verpakken we die opnieuw, zodat ze terug kunnen naar het Defensiemagazijn. Eerst werden die goederen weggegooid en dat is zonde natuurlijk. Ik zie dus verbeterpunten en mogelijkheden.' Goede samenwerking met de markt kan veel opleveren, vindt van Arnhem: 'Bij de marktpartijen zit de expertise en de frisse blik. Wij moeten daar als overheid gebruik van maken. Daarom ben ik een groot voorstander van marktconsultatie.'

Hebben jullie tips voor de toekomst?

Keiman: 'Ik denk dat de Participatiewet deels een probleem wordt. Onze medewerkers vinden detachering niet makkelijk en bovendien mag het aantal fte bij departementen niet stijgen. Dus ze worden een directe bedreiging voor bestaand regulier personeel. Dan ontstaat er verdringing of er gebeurt niets. Als eind 2016 de toegezegde banen nog niet gerealiseerd zijn, treedt de quotumregeling in werking. Van Arnhem: 'Daarom onderzoek ik momenteel of de Biga Groep BV kan meetellen voor de quotumregeling, ook voor andere departementen als zij zich bij ons aansluiten voor de verwerking van retourkleding. Overigens, ik vind een contract van vier jaar erg kort en ik zou liever een langere strategische alliantie sluiten tot minstens 2023.' 

Participatiewet

Vanaf 1 januari 2015 is er een nieuwe wet op het gebied van werk: de Participatiewet. In deze wet worden de Wet sociale werkvoorziening (Wsw), de Wet werk en bijstand (Wwb) en de Wajong (Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten) samengevoegd. Het doel van deze wet is om zoveel mogelijk mensen te laten participeren in de samenleving.

Meer informatie

Dit artikel maakt onderdeel uit van het webdossier Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI). MVI is het met inkoop bijdragen aan economische, ecologische en sociale (beleids)doelen. In het nieuwe dossier vindt u onder andere richtlijnen voor het bepalen van het juiste ambitieniveau, geactualiseerde milieucriteria en MVI praktijkvoorbeelden.
Webdossier Maatschappelijk Verantwoord Inkopen
Dossier Social Return

 

(PIANOo, 13 april 2015)