Inkoop duurzame mobiliteit: Midwaste koopt tientallen schone voertuigen in

Praktijkvoorbeeld van duurzame inkoop

Midwaste is een coöperatieve vereniging van 14 regionale afval- en reinigingsbedrijven verspreid over het hele land. De leden zijn actief in ongeveer een kwart van alle Nederlandse gemeenten. “Een van onze taken is de gezamenlijke inkoop, maar bijvoorbeeld ook het gezamenlijk vermarkten van grondstoffen”, vertelt inkoopmanager Peter Verhagen. “Door samen op te trekken kunnen we het verschil maken en de markt aanzetten tot verduurzaming.” Een aansprekend voorbeeld is de inkoop van rolcontainers geweest, gemaakt van zoveel mogelijk gerecycled kunststof. “Deze vorm van duurzame innovatie is gelukt. We hebben een contract voor rolcontainers van 97% gerecycled kunststof.”

Convenant voor duurzame voertuigen

Ook bij de inkoop van voertuigen streeft Midwaste naar duurzame alternatieven. “Als overheidsorganisaties voelen onze leden zich verplicht proactief te handelen. Bovendien hebben vele in 2019 het ‘Convenant Duurzame Voertuigen en Brandstoffen in de Reinigingsbranche’ ondertekend.”

Aanbesteding schone dienstauto’s en bedrijfswagens

Recent voegde Midwaste de daad bij het woord bij de Europese aanbesteding van personenauto’s en lichte bedrijfswagens. “Het ging om vervanging en uitbreiding van het wagenpark van onze leden. We streefden naar zo schoon mogelijke voertuigen. Op basis van vrijwilligheid namen 4 leden deel aan de aanbesteding.” De aanbestedingsprocedure week niet af van reguliere aanbestedingen van voertuigen. “Om aan de Regeling bevordering schone wegvoertuigen te voldoen namen we in het programma van eisen op dat de voertuigen géén uitstoot mogen hebben. Verder verliep de uitvraag als gebruikelijk.”

Eerste stap: leveranciersselectie

De eerste stap betrof een leveranciersselectie. “Daarin woog kwaliteit nadrukkelijk mee. Belangrijk voor ons was onder meer het productengamma van leveranciers. We willen ons namelijk niet richten op 1 type voertuig. Want de ontwikkelingen in elektrische voertuigen gaan zo snel, volgend jaar zijn er misschien al betere voertuigen beschikbaar. Daarnaast keken we naar serviceniveau, garantie, afstand en tarieven van de werkplaats en korting op onderdelen. Onze leden moeten ervan op aan kunnen snel geholpen te worden als er iets aan de hand is met de voertuigen.”

Tweede stap: minicompetities

Na de leveranciersselectie werd ieder van de 4 leden gekoppeld aan hun eigen regionaal opererende leveranciers. “De volgende stap is dat we minicompetities uitschrijven onder de geselecteerde leveranciers.” In totaal gaat het om circa 27 emissieloze voertuigen. “Of die batterij-elektrisch zijn of op waterstof rijden maakt ons in principe niet uit.”

Zero emissie als ambitie

De ambitie van Midwaste is duidelijk, stelt Verhagen. “We willen voldoen aan het Convenant dat onze leden hebben getekend en gaan voor zero-emissievoertuigen, tenzij dit echt niet mogelijk is. Bijvoorbeeld als de stand van de techniek of de huidige infrastructuur ontoereikend is. Of als de aard van de werkzaamheden andere eisen stelt aan de voertuigen. Maar ook dan proberen we na te gaan of we die werkzaamheden zo kunnen organiseren dat zero-emissievoertuigen wel een oplossing kunnen bieden.”

HVO als alternatief

Zelfs zware voertuigen voor in de stad, zoals vuilniswagens, zijn al vaak batterij-elektrisch. Alleen voor lange afstandstransport is zero emissie nog een lastige optie. “In dat geval willen we bijvoorbeeld inzetten op HVO (Hydrotreated Vegetable Oil) in plaats van diesel. Daarmee kun je tot 89% reductie van CO2-uitstoot bereiken.” De leden van Midwaste investeren in (vol)elektrische voertuigen, tenzij dit niet kan. En als de keuze valt op batterij-elektrisch, dan is dit gegarandeerd emissieloos.

Lagere Total Cost of Ownership

Bij Midwaste scoren leveranciers van voertuigen punten met duurzaamheid. “Natuurlijk speelt prijs ook mee. Weliswaar zijn zero-emissievoertuigen in de aanschaf duurder dan voertuigen die rijden op fossiele brandstof. Maar we verwachten dat de Total Cost of Ownership uiteindelijk lager is. Bij de recente aanbesteding van een handvol voertuigen per lid is die hogere aanschafprijs geen discussiepunt. Maar dat wordt het wel als je praat over een extra investering in duurzame voertuigen van misschien wel € 1 miljoen. Daar zijn begrotingen in gemeenten niet op ingericht, ook al verdien je die kosten in de jaren daarna terug. Wanneer duurzame voertuigen in gemeenten niet zijn begroot, bieden leaseconstructies wellicht een oplossing.”

Tips van Peter Verhagen (Midwaste):

• Neem in het programma van eisen op dat je voertuigen emissieloos moeten zijn. Of ze batterij-elektrisch zijn of op waterstof rijden hangt af van je eigen mogelijkheden.
• Pin je niet vast op 1 type emissieloos voertuig. De ontwikkelingen gaan zo snel dat volgend jaar misschien betere typen beschikbaar zijn.
• Past emissieloos niet binnen de aard van je werkzaamheden? Kijk of je die werkzaamheden anders kunt organiseren waardoor batterij-elektrisch, waterstof of HVO wel haalbare opties worden.
• Staar je niet blind op de hogere aanschafprijs van emissieloze voertuigen. De Total Cost of Ownership kan lager uitpakken.
• Is de hogere aanschafprijs toch een probleem? Onderzoek dan de mogelijkheden van subsidies en leaseconstructies.
• Aan welke eisen moet u voldoen als u wegvoertuigen inkoopt?

Lees meer over de Regeling bevordering schone wegvoertuigen (Clean Vehicles Directive).