Onderzoek circulaire woningen
Met dit onderzoek is invulling gegeven aan de vraag hoe op (bouw)projectniveau circulariteit ingebed kan worden. Hiermee kunnen projectontwikkelaars en projectleiders van woningcorporaties direct aan de slag. Niet alleen projectleiders, maar ook voor beslissers, controllers en inkopers moet de vertaling van circulariteit in bouwprojecten handvatten bieden. Ten slotte is het hierdoor ook mogelijk om de dialoog te voeren tussen woningcorporaties en marktpartijen. (maart 2021)
Conclusies en aanbevelingen
Het onderzoek heeft tot een aantal inzichten geleidt en daarnaast zijn er diverse vervolgen op het onderzoek te bedenken. De twee meest relevante conclusies zijn geformuleerd op basis van de nog relatief hoge meerinvestering voor de circulaire varianten en de relatief hoge aanslag op schaduwkosten en CO2 van biobased materialen.
Industrieel en conceptueel bouwen
De relatief hoge meerinvestering heeft op dit moment te maken met het verschil tussen de relatief lage bouwkosten van betonbouw en relatief hoge bouwkosten van houtbouw. Betonbouw heeft schaalgrootte, daar waar houtbouw nog veel minder schaalgrootte heeft. Een opkomende trend is industrieel en conceptueel bouwen. Er ontstaat steeds meer schaarste in vakkundig bouwplaatspersoneel. Industrieel en conceptueel bouwen in combinatie met houtbouw gaat ertoe leiden dat er minder bouwplaatspersoneel nodig is, maar ook bouwkosten zullen dalen. Daarnaast heeft houtbouw ten opzichte van betonbouw een aantal voordelen die nog niet meegenomen zijn in het onderzoek, zoals lagere transportkosten en een kortere bouwtijd. Ook dit leidt in de praktijk tot lagere bouwkosten van biobased bouwen.
CO2-opslag
Er zijn drie factoren die bijdragen aan een minder goede score van de circulaire varianten; er is geen CO2 opslag opgenomen in de berekening van biobased materialen (1), het is onduidelijk hoe de uitstoot tijdens productie tussen hout en beton wordt berekend (2) en het afvalscenario van hout is beduidend slechter dan beton (3). Voor een ‘eerlijke’ berekening dient hout in de toekomst berekend te worden met correcties op basis van de bovenstaande drie factoren. Hiermee gaan circulaire scenario’s op de MPG en CO2-uitstoot lager uitvallen.
Top 10 maatregelen op circulariteit
Het onderzoek geeft ook inzicht in welke circulaire maatregelen relatief betaalbaar zijn en tegelijkertijd impact maken op de mate van circulariteit. Wij adviseren daarom de volgende maatregelen in ieder geval te overwegen bij ieder volgend project:
- Biobased isolatiemateriaal;
- Het toepassen van minimaal 30% betongranulaat in beton;
- Kalkzandsteenwanden met een DUBOkeur®;
- Kunststof kozijnen met 100% recyclaat;
- Inzet op hergebruikte producten waar mogelijk van bijvoorbeeld sanitaire voorzieningen;
- Biobased en losmaakbare niet-woning scheidende binnenwanden;
- Biobased en gezonde verf;
- Plaatmateriaal van (biologische) reststromen;
- Losmaakbare en/of hergebruikte dakbedekking;
- Demontabele keuken (met terugnamegarantie).