Richtsnoeren Europese Commissie deelname inschrijvers derde landen aan EU-markt voor overheidsopdrachten
De Europese Commissie (Commissie) publiceerde in juli 2019 richtsnoeren voor nationale autoriteiten over deelname van inschrijvers uit derde landen aan EU-markt voor overheidsopdrachten. De richtsnoeren maken deel uit van een pakket initiatieven van de Commissie om eerlijke mededinging, een hoge kwaliteit en een gelijk speelveld op de markten voor overheidsopdrachten te waarborgen. (juli 2019)
Zij vormen ook het eerste resultaat van de 10 acties die zijn vervat in de mededeling over de betrekkingen tussen de Europese Unie (EU) en China en ondersteund door de Europese Raad in zijn conclusies van maart 2019.
De EU heeft een open markt voor overheidsopdrachten, die de grootste in de wereld is, met een geschatte waarde van 2 biljoen EUR per jaar. In steeds mondialer wordende markten moeten overheidsinkopers in de EU beschikken over de juiste instrumenten en kennis om te kunnen omgaan met inschrijvers uit landen buiten de EU.
Praktisch advies
De gepubliceerde richtsnoeren bieden overheidsinkopers in de lidstaten praktisch advies. Zij helpen hen om vast te stellen welke inschrijvers uit derde landen een gewaarborgde toegang hebben tot de aanbestedingsmarkt van de EU. De richtsnoeren zijn voorts bedoeld om de aanbestedende diensten bewuster te maken van de verschillende instrumenten in het EU-instrumentarium voor overheidsopdrachten. Het gaat onder meer om maatregelen die kunnen worden genomen in het geval van inschrijvingen tegen abnormaal lage prijzen en maatregelen om ervoor te zorgen dat inschrijvers uit derde landen dezelfde kwaliteit respecteren als inschrijvers uit de EU op het gebied van veiligheids-, arbeids- en milieunormen.
Gebieden
De richtsnoeren helpen de aanbestedende diensten ook om inschrijvingen efficiënt te beoordelen, inschrijvingen tegen mogelijk abnormaal lage prijzen op te sporen en hun aanbestedingen aan te passen om de meest innovatieve, sociale of groene optie te kiezen. Zij richten zich op de volgende gebieden:
- Toegang van buitenlandse inschrijvers
De EU-regels maken doorgaans geen onderscheid tussen ondernemingen van binnen en buiten de EU. In de richtsnoeren wordt echter verduidelijkt dat alleen ondernemingen uit derde landen waarmee de EU bindende internationale of bilaterale vrijhandelsovereenkomsten inzake overheidsopdrachten heeft gesloten, gewaarborgde toegang tot de EU-markt voor overheidsopdrachten hebben. Andere ondernemingen uit derde landen hebben geen gewaarborgde toegang tot de aanbestedingsmarkten van de EU en kunnen worden uitgesloten. Bovendien wordt in de richtsnoeren bevestigd dat de lidstaten vrij blijven om de toegang tot hun markten op het gebied van defensie en veiligheid te beperken.
- Afwijzing van inschrijvingen tegen abnormaal lage prijzen
De Commissie herinnert de aanbestedende diensten aan de mogelijkheden in het kader van de EU-regels om inschrijvingen tegen prijzen die onverdedigbaar laag lijken, af te wijzen. De richtsnoeren bevatten een controlelijst met vragen die de overheidsinstanties aan de inschrijver kunnen stellen om verduidelijking betreffende de prijs te krijgen.
- Overheidsopdrachten op basis van kwaliteit
De aanbestedingsregels van de EU moedigen overheidsinstanties aan om strategisch te kopen en om innovatie, maatschappelijke verantwoordelijkheid en duurzaamheid centraal te stellen in hun aanbestedingsprocedures. Dit voorkomt dat opdrachten uitsluitend op basis van de laagste prijs worden gegund. In de richtsnoeren zijn concrete voorbeelden van dergelijke strategische aanbestedingen opgenomen en wordt uitgelegd hoe sociale, milieu- en arbeidsnormen in de aanbestedingsprocedure kunnen worden vastgesteld en gehandhaafd. Deze regels gelden voor alle inschrijvingen en ongeacht of de inschrijvende ondernemingen al dan niet in de EU gevestigd zijn.
- Praktische ondersteuning door de Commissie
In de richtsnoeren wordt er ook aan herinnerd dat de overheidsinstanties de Commissie kunnen verzoeken om de verenigbaarheid van een project met de EU-regels inzake overheidsopdrachten te beoordelen alvorens belangrijke stappen te ondernemen zoals het uitschrijven van een uitnodiging tot inschrijving voor de hoofdwerkzaamheden van het project of de ondertekening van een internationale overeenkomst (het zogenaamde mechanisme voor voorafgaande beoordeling). Het kan daarbij gaan om een advies over een abnormaal lage prijs of een op kwaliteit gebaseerd ontwerp van aanbestedingen.
Nederlandse versie (word)
Richtsnoeren voor de deelname van derde landen aan de EU-aanbestedingsmarkt