Continu verbeteren contractteksten zorgt voor harmonisatie
Met een eenduidige visie en marktstrategie de sector verleiden om de aanbesteding van asfalt duurzamer te maken. Dat is wat de provincie Noord-Holland wil bereiken, als ‘koploper’ van de Buyer Group Duurzame Wegverharding. ‘Inmiddels is bij elk project waar we asfalt leggen de Milieukostenindicator (MKI) onderdeel van de gunningscriteria.’
Echte resultaten boeken
‘Als buyer group-leden laten we de MKI in al onze GWW-aanbestedingen terugkomen’, aldus Weening. ‘Ook blijven we de basiscontractteksten voortdurend verbeteren. En laten we andere overheden zien dat we ze gebruiken – in de hoop dat we hen daarmee inspireren. Als een middelgrote gemeente ziet hoe wij de MKI in onze contracten verwerken, zullen zij dat misschien eerder ook aandurven.’ Verder heeft de Buyer Group 3 niveaus geformuleerd waarop de MKI – en dus duurzaamheid - in contracten verwerkt kan worden: Basis, Significant en Ambitieus. ‘Kies je voor Basis, dan sluit je niet-duurzame producten en diensten uit, maar doe je verder niets. Kies je voor Ambitieus, dan stimuleer je ook innovatieve oplossingen bij de markt. Wij zijn ervan overtuigd dat het basisniveau voor praktisch elke aanbesteding haalbaar is.’
Geleerde lessen
Naast contractteksten deelt de provincie Noord-Holland ook graag haar geleerde lessen. ‘Ga bijvoorbeeld op tijd met de markt in gesprek’, zegt Hopman. ‘En achterhaal dan of zij goede en innovatieve asfaltproducten in huis hebben. Vaak is dat zo, maar horen opdrachtgevers het te laat, waardoor er geen tijd meer is om er een beslissing over te nemen. Natuurlijk is het ook aan marktpartijen zelf om aan te geven wat ze kunnen aanbieden. En om dat al in een heel vroeg stadium te doen: ze moeten beseffen dat de overheid vaak lang nodig heeft om tot een besluit te komen.’
Duidelijke opdracht voor duurzaamheid
Ook Weening heeft belangrijke tips: ‘Zorg dat je van je bestuur of management een duidelijke opdracht krijgt voor duurzaamheid’, vertelt Weening. ‘En zorg dat die opdracht niet verpakt wordt in vage plannen voor de toekomst, maar in concrete doelstellingen en resultaten. Implementeer je duurzaamheid zonder die sturing vanuit de directie? Dan loop je het risico dat het niet breed gedragen wordt in de organisatie. Borg dus dat het bestuur jouw duurzame belangen kan bekrachtigen. Zo nemen zij een stuk van de verantwoordelijkheid over en is er ook ruimte om fouten te maken.’
Die steun zorgt er ook voor dat er geld voor duurzaamheid vrijkomt, aldus Hopman. ‘Bij de N243 zijn veel collega’s met duurzaamheid bezig, zoals adviseurs en data-analisten. Dat drukt op de begroting, maar als de opdracht duidelijk van bovenaf komt, zijn die kosten ook gedekt. Zo blijft duurzaam asfalt niet een zaak van alleen welwillende collega’s, maar kunnen we échte resultaten boeken.’
De buyer groups zijn een initiatief vanuit het Rijk, IPO, VNG en UVW en liggen in het verlengde van de Green Deal Circulair Inkopen en de leernetwerken van 2018 en 2019.