Minder dan 15% Nederlandse aanbestedingen gegund aan buitenlandse ondernemingen
TenderNed krijgt regelmatig de vraag of er buitenlandse ondernemingen meedoen aan Nederlandse aanbestedingen. Deze vraag speelde ook bij het ministerie van Economische Zaken. Het analyseteam van TenderNed kreeg in 2024 de opdracht dit uit te zoeken. Een deel van de uitkomsten is op 19 februari 2025 gedeeld in een kamerbrief. We zetten de belangrijkste bevindingen uit het onderzoek op een rij.
Uitgangspunten analyse
- We kijken bij hoeveel procent van de aanbestedingen (uitgezonderd onderhandse procedures) die tussen 2019 en 2023 via TenderNed zijn uitgevoerd een buitenlandse onderneming betrokken is.
- Onder buitenlandse onderneming verstaan we: in het buitenland gevestigd of met een buitenlands moederbedrijf. Voor beide geldt dat we ook het onderscheid tussen binnen en buiten de Europese Unie (EU) maken.
- Onder betrokken verstaan we: heeft aangemeld voor of ingeschreven op een aanbesteding.
- Aan de hand van data van KVK en Company.info bepalen we of een in Nederland gevestigde ondernemingen een buitenlands moederbedrijf heeft.
Aanmeldingen en inschrijvingen
Bij een aanbesteding zijn vaak meerdere ondernemingen betrokken. Daarom is het interessant om naar 2 verschillende doorsnedes te kijken. Allereerst kijken we naar het percentage aanbestedingen waarbij minimaal één buitenlandse onderneming betrokken is. Als er bij een aanbesteding 10 inschrijvingen waren waarvan één door een buitenlandse onderneming, dan tellen we die hele aanbesteding dus mee als een aanbesteding met betrokkenheid van buitenlandse ondernemingen.
Daarnaast kijken we welk percentage van de betrokken ondernemingen niet volledig in Nederland is gevestigd. In dit voorbeeld is dat er dus 1 op de 10.
Percentage aanbestedingen met betrokken buitenlandse ondernemingen
Bij 40% tot 50% van de aanbestedingen is een buitenlandse onderneming betrokken.
- In 3% tot 5% van deze aanbestedingen is er sprake van een onderneming die buiten Nederland maar binnen de EU gevestigd is.
- En in minder dan 2% van deze aanbestedingen is er sprake van een onderneming die buiten de EU gevestigd is.
- Aan 35% tot 40% van de aanbestedingen doen in Nederland gevestigde ondernemingen mee met een moederbedrijf in een ander land binnen de EU (20 à 25%) of buiten de EU (15%).
- Bij 50% tot 60% van de aanbestedingen zijn alleen Nederlandse ondernemingen betrokken
Percentage buitenlandse aanmeldingen en inschrijvingen
- Kijken we naar alle aanmeldingen en inschrijvingen, dan is 85% daarvan van een volledig Nederlandse onderneming. 15% van de aanmeldingen en inschrijvingen komt dus van een in het buitenland gevestigde onderneming of van een in Nederland gevestigde onderneming met een moederbedrijf in een ander land. Dit betekent dat bij de aanbestedingen waarbij buitenlandse ondernemingen betrokken zijn, ook een groter aantal Nederlandse ondernemingen betrokken zijn.
- Buitenlandse deelname zien we vooral bij leveringen. Ook lijkt het iets vaker te gaan om aanbestedingen met een hoge gunningswaarde.
Gunningen
Minder dan 15% van de aanbestedingen wordt gegund aan een buitenlandse onderneming.
- In minder dan 1% van de aanbestedingen wordt er gegund aan een onderneming die buiten de EU gevestigd is.
- Het aantal aanbestedingen dat wordt gegund aan een buitenlandse onderneming die binnen de EU is gevestigd, ligt onder de 2%.
- Zo’n 12% wordt gegund aan in Nederland gevestigde ondernemingen met een buitenlands moederbedrijf binnen de EU (4% à 5%) of buiten de EU (7%).
De opdrachten die buitenlandse ondernemingen gegund krijgen, betreffen vaker leveringen. Hierbij gaat het vooral om gunningen in mogelijk gevoelige sectoren, zoals IT, informatiesystemen en software.
De in Nederland gevestigde ondernemingen met een moederbedrijf in het buitenland krijgen vaker opdrachten gegund voor kantoormachines én financiële- en verzekeringsdiensten.
Lees het volledige artikel op tenderned.nl.nl