Concreet beleid nodig om kansen circulaire economie te benutten
Het lukt Nederland nog niet om de hoeveelheid grondstoffen die wordt gebruikt fors terug te dringen. Het doel om in 2030 de helft minder mineralen, metalen en fossiele grondstoffen te gebruiken lijkt daarmee niet haalbaar. Er is meer concreet beleid nodig, wil Nederland deze doelen behalen. Dat blijkt uit de nieuwe Integrale Circulaire Economie Rapportage (ICER) van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).
‘Helaas moet het PBL constateren dat de circulaire economie te laag op het prioriteitenlijstje van de overheid staat’, stelt Marko Hekkert, directeur van het PBL. ‘Nederland mist daarmee kansen. Als we erin slagen zuiniger om te gaan met materialen, kan Nederland minder afhankelijk worden van de levering van cruciale zeldzame materialen die veelal uit China komen. Ook kunnen bedrijven hier, met de al aanwezige kennis en innovatiekracht, geld verdienen aan een circulaire economie.’
Gebruik bestaande beleidsinstrumenten beter
Om de transitie naar een circulaire economie te versnellen, is het in elk geval nodig om de plannen uit het Nationaal Programma Circulaire Economie (NPCE) uit te werken, stelt het PBL. De overheid kan bestaande beleidsinstrumenten slimmer inzetten om de circulaire economie te stimuleren. Bijvoorbeeld middels uitgebreide producentenverantwoordelijkheid, de set afspraken die maken dat bedrijven verantwoordelijk zijn voor het inzamelen en hergebruiken van het afval van hun producten.
Daarnaast kan de overheid nog meer het goede voorbeeld geven door bij haar inkopen hogere eisen te stellen aan circulariteit en zo bij te dragen aan marktvorming voor circulaire producten. Verder is het zaak om in te blijven zetten op ambitieus, Europees circulair economiebeleid om een gelijk speelveld voor Nederlandse bedrijven te realiseren. Dit betreft in elk geval de verdere uitwerking van het Right to Repair en van wetgeving voor producten binnen de Ecodesign-verordening.
Bij de verdere concretisering van de voorstellen uit het NPCE is het zinvol te beginnen met de uitwerking van beleidsinstrumenten met grote potentiële milieueffecten. Denk hierbij aan een Europese heffing op primaire fossiele grondstoffen voor plastics, en meer circulair aanbesteden bij grond-, weg- en waterbouw.
Lees het volledige artikel op pbl.nl
Meer informatie
Integrale Circulaire Economie Rapportage (ICER) - 2025