Onderzoek naar inkoopvaardigheden: Voor innovatiegerichte inkoop zijn soft skills randvoorwaardelijk
Als inkoper heb je veel vaardigheden nodig. Denk aan analytisch denken, leveranciersbeheer en proces- en projectbeheer. Maar met welke vaardigheden ben je succesvol als je innovaties wilt inkopen? In zijn proefschrift komt onderzoeker dr. Klaas Stek van de Universiteit Twente (UT) met een opmerkelijk resultaat. Het zijn de soft skills zoals zelfkennis en creativiteit die randvoorwaardelijk zijn. En het goede nieuws is: je kunt die skills leren. (onderwerp jaaragenda, april 2022)
Stek is universitair docent en onderzoeker bij de UT aan het European Laboratory for Innovative Purchasing and Supply Education (EL-IPS). EL-IPS houdt zich bezig met innovatiegerichte inkoop. Welke uitdagingen staan professionals en organisaties in verschillende sectoren te wachten en hoe kunnen zij meebewegen? Steks promotieonderzoek sluit hier naadloos op aan. “De centrale vraag van mijn dissertatie is welke vaardigheden tot succes leiden als het gaat om innovatiegerichte inkoop. Wat hoort er in iemands cv te staan?”
200 inkopers uit de publieke sector
Stek betrok zijn onderzoeksvraag ook op de publieke sector. “Eigenhandig heb ik via LinkedIn contact gelegd met duizenden inkoopprofessionals in binnen- en buitenland. Onder hen heb ik ongeveer 600 respondenten gevonden voor mijn kwantitatieve onderzoek naar inkoopvaardigheden. Een derde werkte in de publieke sector.” Stek voerde verder kwalitatief onderzoek uit door gesprekken te voeren met 55 professionals.
Hard en soft skills
“Ik onderzocht hoe ruim aspecten van kennis, vaardigheden en attitude van invloed zijn op inkoopdoelstellingen zoals kostenverlaging, kwaliteitsverbetering en innovatie”, vertelt Stek verder. Uit deze regressiemethode kwamen voornamelijk technische vaardigheden naar voren, de hard skills. Maar uit literatuuronderzoek gebaseerd op kwalitatief onderzoek speelden soft skills een veel prominentere rol. “Ik ben de data daarom op een andere manier gaan benaderen: welk effect heeft het op de inkoopdoelstellingen als je bepaalde skills niet hebt? Dan blijken soft skills echt randvoorwaardelijk te zijn.”
Cruciaal als wielen onder een auto
Volgens Stek zijn soft skills zo cruciaal als de wielen onder een auto. Zonder die skills komt een professional die innovaties wil inkopen niet vooruit. “Soft skills zijn onderliggend: je hebt ze nodig om de hard skills te kunnen uitvoeren.”
Hiërarchie in soft skills
Stek toont verder aan dat er in soft skills een hiërarchie zit. “Het belangrijkste is zelfkennis hebben en connectie maken met anderen. Als inkoper heb je dit nodig om de business van je organisatie te snappen en te weten waaraan mensen in- en extern behoefte hebben.” Een volgende vaardigheid is resultaatgericht zijn en het derde is begrijpen waar je je bevindt in de organisatie. “Hier komt de brugfunctie van de inkoper om de hoek kijken: ken je de markt en je eigen organisatie en weet je waarde toe te voegen door over schotten heen te kijken?” De vierde in de rangorde is creativiteit en inventiviteit en als vijfde vaardigheid noemt Stek ondernemerschap. “Heb je de moed om weloverwogen risico’s te nemen?”
Professionals trainen op creativiteit
Moeten organisaties die innovaties willen inkopen alleen de natuurtalenten binnen halen die al die soft skills in huis hebben? Of kun je je huidige en nieuwe medewerkers daarin trainen? Stek is overtuigd van het laatste. “Mijn aanbeveling is om te werken aan creativiteit. Mijn ervaring als universitair docent is dat je creativiteit kunt leren. Creativiteit is ook een kapstok waarmee je aan de andere soft skills kunt werken. En creativiteit is een heel belangrijke vaardigheid om in combinatie met analytisch denkvermogen je strategisch denken te verbeteren. Dat is essentieel voor een inkoper. Kun je niet strategisch denken, dan verlies je je meerwaarde.”
Support van het management
Stek doet ook aanbevelingen die los staan van individuele skills. “Want om succesvol te zijn als vaardige inkoper, moet je ondersteuning krijgen van het management. Anders ben je een innovatiegerichte inkoper die te ver vooruitloopt op de rest van de organisatie. Support plus skills leidt tot succes. In die volgorde: support van je organisatie is een noodzakelijke voorwaarde om je skills te ontwikkelen en skills zijn noodzakelijk voor succes.”
Focus op de noodzakelijke skills
Uit het onderzoek van dr. Klaas Stek kwamen de volgende noodzakelijke soft skills naar voren voor innovatiegerichte inkopers:
- Heb zelfkennis en zorg voor connectie met de ander
- Wees proactief en resultaatgericht
- Begrijp je positie in jouw organisatie en in de gehele inkoopketen
- Wees creatief, nieuwsgierig en werk met overtuigingskracht
- Wees ondernemend en durf weloverwogen risico’s te nemen
Daarbij is steun en draagvlak vanuit het management noodzakelijk voor innovatiegerichte inkopers.
Meer informatie?
Lees het proefschrift van Klaas Stek: Purchasing Skills Leading to Success: How to Succeed in Innovation Sourcing.
De PIANOo-vakgroep Inkoopmanagement Publieke Sector liet dit artikel uitwerken om de onderzoeksresultaten van Klaas Stek ook bij andere publieke inkopers onder de aandacht te brengen.