Quasi-inbesteden – Merendeel criterium
Belangrijkste jurisprudentie over het aspect: het merendeel van de werkzaamheden van opdrachtnemer worden voor de toezichthoudende aanbestedende dienst uitgevoerd.
De Aanbestedingswet 2012 bevat hier nu specifieke artikelen over: 2.24a t/m 2.24c.
Rechtsregel 1:
Om te zorgen dat sprake is van een quasi-inhouse situatie moet de opdrachtnemer het merendeel van zijn werkzaamheden verrichten voor de hem controlerende lichamen. Het merendeel betekent dat elke andere activiteit die de opdrachtnemer voor anderen verricht marginaal is. Als 90% van zijn omzet ten behoeve van de hem controlerende lichamen wordt gegenereerd is in ieder geval voldaan aan het merendeel-vereiste. De in beschouwing te nemen omzet is alle omzet die wordt behaald op basis van gunningsbesluiten van de controlerende lichamen.
Zie voor nuancering o.a. artikel 2.24a lid 1 onderdeel b en lid 4 en 5 van de Aanbestedingswet 2012.
Let op: het merendeelpercentage is sinds 1 juli 2016 80%
Rechtsregel 2:
Als meerdere aanbestedende diensten gezamenlijk toezicht uitoefenen moeten alle activiteiten voor deze aanbestedende diensten bij de beoordeling van het merendeel-criterium worden meegenomen.
Rechtsregel 1:
Om te zorgen dat sprake is van een quasi-inhouse situatie moet de opdrachtnemer het merendeel van zijn werkzaamheden verrichten voor de hem controlerende lichamen. Het merendeel betekent dat elke andere activiteit die de opdrachtnemer voor anderen verricht marginaal is. Als 90% van zijn omzet ten behoeve van de hem controlerende lichamen wordt gegenereerd is in ieder geval voldaan aan het merendeel-vereiste. De in beschouwing te nemen omzet is alle omzet die wordt behaald op basis van gunningsbesluiten van de controlerende lichamen.
Citaat Carbotermo-arrest:
"Onder toepassing van deze beginselen kan de betrokken onderneming slechts worden geacht het merendeel van haar werkzaamheden te verrichten voor het lichaam dat haar controleert, in de zin van het reeds aangehaalde arrest Teckal, wanneer de activiteit van deze onderneming zich hoofdzakelijk toespitst op dit lichaam en elke andere activiteit marginaal is. Om uit te maken of dit het geval is, dient de bevoegde rechter alle – zowel kwalitatieve als kwantitatieve – omstandigheden van de zaak in de beschouwing te betrekken.
Wat de vraag betreft of in deze context enkel rekening moet worden gehouden met de omzet uit voor het toezichthoudende overheidslichaam verrichte activiteiten dan wel met de omzet die is behaald op het grondgebied van dit lichaam, moet ervan worden uitgegaan dat de beslissende omzet die is welke de betrokken onderneming behaalt krachtens gunningsbesluiten van het toezichthoudende lichaam, met inbegrip van de omzet die bij de uitvoering van dergelijke besluiten voortvloeit uit het verrichten van werkzaamheden voor gebruikers.
De in aanmerking te nemen werkzaamheden van een onderneming waaraan een opdracht is gegund zijn immers alle werkzaamheden die zij verricht in het kader van een gunning door de aanbestedende dienst, ongeacht of de aanbestedende dienst zelf dan wel de gebruiker van die activiteiten profiteert.
Het doet er niet toe wie de betrokken onderneming vergoedt – het overheidslichaam dat haar controleert of de derden-gebruikers van de diensten die worden verricht krachtens concessies die dit lichaam heeft verleend, of andere rechtsverhoudingen die het tot stand heeft gebracht. Irrelevant is eveneens op welk grondgebied deze diensten worden verricht." (ov. 64-67)
Hof van Justitie EU (C-340/04, 11 mei 2006) op eur-lex.europa.eu
Aangevuld in: Tragsa arrest:
"Blijkens de stukken in het hoofdgeding verricht Tragsa gemiddeld meer dan 55 % van haar werkzaamheden ten behoeve van de autonome regio's en bijna 35 % van haar werkzaamheden ten behoeve van de staat. Hieruit volgt dat deze onderneming het merendeel van haar werkzaamheden verricht voor de lichamen of overheidsorganen die haar controleren." (ov. 63)
Hof van Justitie EU (C-295/05, 19 april 2007) op eur-lex.europa.eu
Rechtsregel 2:
Als meerdere aanbestedende diensten gezamenlijk toezicht uitoefenen moeten alle activiteiten voor deze aanbestedende diensten bij de beoordeling van het merendeel-criterium worden meegenomen.
Citaat Carbotermo-arrest:
"In het geval dat een onderneming door meerdere lichamen wordt gecontroleerd, dient dus rekening te worden gehouden met de activiteit die zij verricht voor al deze lichamen tezamen."(ov. 71)
Hof van Justitie EU (C-340/04, 11 mei 2006) op eur-lex.europa.eu