Zoeken

‘Help onze landmacht om sneller te innoveren.’ Zo luidt sinds 2016 de oproep van het ministerie van Defensie aan kennisinstituten en het mkb. Om die hulp in goede banen te leiden, zette het ministerie het kernteam Concept Development & Experimentation (CD&E) op. ‘Je bent niet aan het innoveren als je de oplossing al hebt.’ (juli 2019)

In de Europese aanbestedingsrichtlijnen staan regels voor overheidsopdrachten met een waarde boven de Europese drempelbedragen. Daarnaast zijn er Europese richtlijnen en verordeningen met regels over onder meer de drempelbedragen, rechtsbescherming, geopolitieke instrumenten, crisissituaties, digitalisering en monitoring en groen, sociaal en innovatief aanbesteden. 

KWINK groep voerde in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) een onderzoek uit naar de rechtsbescherming in de aanbestedingspraktijk. Signalen dat de rechtsbescherming van inschrijvers bij aanbesteden in de praktijk onvoldoende is, vormde de aanleiding voor het onderzoek. De hoofdvraag van het onderzoek is: Hoe functioneert het bestaande systeem van rechtsbescherming in de aanbestedingspraktijk en is het wenselijk om wijzigingen aan te brengen? (juli 2019)

Het Gemeentevervoersbedrijf (GVB) is de aanbieder van openbaar vervoer met de tram, bus, veren en metro in Amsterdam en een grootverbruiker van stroom. Het vervoersbedrijf gebruikt jaarlijks evenveel stroom als 50.000 Amsterdamse huishoudens. Als concessiehouder is het vervoersbedrijf onlosmakelijk verbonden met de stad Amsterdam en haar ambities. Aangezien Amsterdam in 2025 klimaatneutraal wil zijn, staat GVB voor een flinke uitdaging. Vanaf 1 januari 2019 levert Nuon/Vattenfall daarom 100 procent Nederlandse groene stroom aan GVB. Deze stroom wordt onder andere opgewekt in een windpark in Slufterdam. (juli 2019)

Als aanbestedende dienst beoordeelt u de integriteit van de (winnende) inschrijver. Dit kan voor zover in de Aanbestedingswet 2012 daarvoor aangrijpingspunten zijn gegeven in de vorm van uitsluitingsgronden. Verder heeft u de mogelijkheid om via het bureau Bibob (bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur) extra informatie in te winnen over de inschrijver. Er zijn wel randvoorwaarden verbonden aan het opvragen van deze informatie. U heeft ook de mogelijkheid om (mogelijke) overtredingen van de mededinging te melden bij de Autoriteit Consument en Markt (ACM).

Voor een professionele inkoper moet integer handelen een vanzelfsprekendheid zijn, zeker als hij werkt in een professionele inkooporganisatie. Dit neemt niet weg dat persoonlijke integriteit een belangrijk aspect blijft omdat integriteitsovertredingen altijd begaan worden door personen.

Van alle handelingen van de overheid is inkoop het meest gevoelig voor corruptie en andere integriteitsovertredingen. De impact in geld maar ook in vertrouwen is zeer groot. Iedere indicatie van een overtreding komt ook nog eens uitgebreid in het nieuws. Wellicht is dit de reden dat bedrijven vinden dat de Nederlandse overheid vaak niet integer handelt bij aanbesteden. Maar in Nederland zijn rechtszaken of ACM boetes op het gebied van aanbesteden zeldzaam. Ook scoort Nederland altijd hoog op internationale integriteitsladders. Dat neemt niet weg dat organisatorisch en individueel integriteit speciale aandacht vraagt.

In elke fase van het inkoopproces (voorbereiden, doorlopen en uitvoeren) loopt de overheid risico op het gebied van integriteit. PIANOo heeft voor u de belangrijkste risico's op een rijtje gezet.

Om het risico van integriteitsovertredingen bij overheidsinkoop te kunnen beheersen dient een aanbestedende dienst vooral aandacht te besteden aan de 'organisatie van integriteit' of verankering van integriteit in de organisatie. Hiermee wordt bedoeld het inrichten van een compleet organisatorisch bouwwerk op het voorkomen van integriteitsovertredingen.

Integriteit bij de aanbestedende dienst afdwingen en de risico's minimaliseren doet u met een goede organisatie van integriteit. Het gaat bijvoorbeeld om de inbedding van inkoop in de organisatie, om de bevoegdheden en de middelen van inkopers. Nadruk ligt niet op de individuele inkoper maar op het functioneren van de overheidsorganisatie in zijn geheel. Elke overheidsorganisatie kan de nodige stappen zetten om structureel integriteitsovertredingen bij inkoop te voorkomen. Een professionele visie op en aanpak van inkoop vormt daarvoor de basis.